Η ιδέα γι’ αυτό το κείμενο μού ήρθε όταν ξεκίνησα να διαβάζω θεωρία της μουσικής στο πλαίσιο των μαθημάτων που ξεκίνησα για να μάθω σαξόφωνο. Ένας νέος κόσμος ανοίχτηκε μπροστά μου. Αισθάνθηκα ότι η έμφαση στο επαγγελματικό κομμάτι της ζωής μου σε επίπεδο χρόνου και απασχόλησης του μυαλού μού έχει στερήσει πολύτιμο χρόνο από άλλα πράγματα και ότι ίσως η επαγγελματική μου ιδιότητα και ενασχόληση διαμορφώνει το χαρακτήρα και τις συνήθειές μου σε βαθμό να κινδυνεύω να έχω μια μονόπλευρη ζωή.
Είναι γεγονός ότι οι σύγχρονες οικονομικές συνθήκες και ο ρυθμός της ζωής μας οδηγούν στη μείωση του ελεύθερου χρόνου γενικά, και του προσωπικού χρόνου για ψυχαγωγία και άλλες δραστηριότητες ειδικά (εδώ δεν αναφέρομαι καθόλου στις περιπτώσεις ατόμων με οικογένεια γιατί νομίζω ότι εκεί η έννοια του ελεύθερου χρόνου είναι σχεδόν ανύπαρκτη). Ίσως το φοβερότερο όλων, που επίσης ανταποκρίνεται στις συνθήκες της ζωής, είναι ότι και όταν βρίσκουμε ελεύθερο χρόνο επιδιδόμαστε σε δραστηριότητες χρήσιμες για τη δουλειά μας, με προσδοκία για άμεση ή έμμεση θετική επίδραση στην επαγγελματική μας καριέρα. Αυτό οφείλεται εν μέρει στις άπειρες δυνατότητες που παρέχουν τα εργαλεία του διαδικτύου, στη μεγαλύτερη εξωστρέφεια που είναι απαραίτητη και στη διαρκώς αυξανόμενη διαθέσιμη πληροφόρηση και γνώση. Η επιθυμία για εξέλιξη σε συνδυασμό με το άγχος της επαγγελματικής επιβίωσης μάς κάνουν ιδιαίτερα κινητικούς και ενεργούς σε όλα τα πεδία.
Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με αυτό, ειδικά εφόσον οδηγεί τα άτομα στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους και ενδυνάμωση του χαρακτήρα τους, πέρα από το ότι ο προσανατολισμός των επιλογών μας απομακρύνεται μερικές φορές από τα θέλω ή μου αρέσει να κάνω και στρέφεται στα χρήσιμα -άλλοτε ενδιαφέροντα, άλλοτε όχι- χωρίς να το καταλάβουμε ή χωρίς να το ελέγχουμε (βλ. πχ. τα όρια του χρήσιμου ή μη χρήσιμου χρόνου ενασχόλησης με τα κοινωνικά δίκτυα). Οι εξωεπαγγελματικές σωματικές και πνευματικές δραστηριότητες, ωστόσο, είναι εξίσου σημαντικές για μια ισορροπημένη επαγγελματική και προσωπική ζωή. Για παράδειγμα -πέρα από την ξεκούραση, διασκέδαση, ψυχαγωγία- η άσκηση, η κοινωνικοποίηση εκτός του χώρου εργασίας, η επαφή με τη φύση, η ανάγνωση βιβλίων, οι παράλληλες σπουδές (εδώ απαιτείται μεγάλη ψυχική δύναμη) ή γενικά η εκμάθηση νέων πραγμάτων. Οι αισθήσεις οξύνονται, το μυαλό αναπτύσσεται, υπάρχει συναισθηματική ισορροπία, ευεξία, καλή διάθεση και έτσι, έμμεσα, ωφελείται και η δουλειά, καθώς η απόδοση βελτιώνεται γιατί η ψυχολογία είναι καθοριστική για όλα. Υπάρχει η ικανοποίηση της περιέργειας, η χαρά της ανακάλυψης, η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης, η γνωριμία νέων τόπων και ανθρώπων, η χρήση όλων των δεξιοτήτων.
Όλα αυτά ίσως φαίνονται πολυτέλεια σήμερα λόγω έλλειψης χρόνου και χρήματος, όμως όπως στα περισσότερα πράγματα υπάρχει πάντα η ατομική επιλογή και η σωστή διαχείριση του χρόνου, όπως και πληθώρα οικονομικών ή δωρεάν δραστηριοτήτων. Επίσης, αν οι δραστηριότητες που μας αρέσουν δεν υπάρχουν στην περιοχή μας, μπορούμε να δημιουργήσουμε εμείς το πλαίσιο ανάπτυξής τους ή/και να εργαστούμε εθελοντικά στο επίπεδο της κοινότητας/πόλης μας (βλ. π.χ. http://humangrid.gr/). Το θέμα είναι ότι αναβάλλουμε διαρκώς τα πράγματα που θέλουμε να κάνουμε και δεν θα τα κάνουμε ποτέ τελικά και η λύση είναι να τα βάλουμε στο εβδομαδιαίο μας πρόγραμμα, όπως το ωράριο της εργασίας μας, με προγραμματισμό. Εμείς που δεν έχουμε ωράριο, ίσως πρέπει να βάλουμε ένα για να μην «ξεχειλώνουμε» τις ώρες εργασίας μας.
Με βάση αυτά, εγώ έχω πάρει αυτή την απόφαση για το 2014: να δουλεύω πιο έξυπνα, δηλαδή το ίδιο ή περισσότερο αποτελεσματικά σε λιγότερο χρόνο και με λιγότερο κόπο, και να βρίσκω περισσότερο χρόνο για τη φύση, τους ανθρώπους και τις δραστηριότητες που με ενδιαφέρουν!
Για περισσότερο προβληματισμό σχετικά με την έννοια του χρόνου και της ζωής, υπάρχει η διαπίστωση ότι οι άνθρωποι που περνούν χρόνο στη κοντά στη φύση έχουν καλύτερη σχέση με το χρόνο (βλ. μακροζωία και Ικαρία), η ενδιαφέρουσα ταινία http://www.imdb.com/title/tt1637688/ , το άρθρο http://www.reporter.gr/Diethnh/Diethneis-Eidhseis/item/221916-Pws-pername-to-chrono-mas-online και άπειρα εγχειρίδια διαχείρισης του χρόνου.
Πραγματικό στοιχείο: αυτό το άρθρο θέλω να το γράψω και το αναβάλλω εδώ και 3 μήνες!
