acropolistella03

Η Στέλλα Κάσδαγλη είναι συγγραφέας και μεταφράστρια και, τα τελευταία 9 χρόνια, συνιδρύτρια του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Women On Top για την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών και την ισότητα στη δημόσια σφαίρα. Την ρωτήσαμε για τη δουλειά της σχετικά με αυτά τα θέματα και για το πώς επηρεάζουν τα γλωσσικά και άλλα στερεότυπα τη γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα.

Μίλησέ μας για σένα και για το Women on top.

Σπούδασα Γαλλική φιλολογία στην Αθήνα και Θεωρία των ΜΜΕ στο Λονδίνο και δούλεψα για αρκετά χρόνια ως διευθύντρια σύνταξης στο περιοδικό Cosmopolitan, ενώ παράλληλα συνεργαζόμουν και με άλλα ελληνικά και αγγλόφωνα έντυπα και sites. Πλέον σχεδιάζω και υλοποιώ δράσεις για την αντιμετώπιση των εμποδίων που ακόμα και σήμερα συναντούν οι γυναίκες στην αγορά εργασίας, γράφω για θέματα που θα ήθελα να συζητιούνται πιο πολύ και συντονίζω εργαστήρια με θέμα την ασυνείδητη προκατάληψη και τα στερεότυπα, τη συμπεριληπτική ηγεσία και την κοινωνική ενεργοποίηση. Έχω δύο κόρες και μεγαλώνω μαζί τους στην Αθήνα.

Το Women On Top, όπως είπα, είναι ένας οργανισμός με στόχο την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών και την ισότητα στην εργασία. Ιδρύθηκε το 2012 και από τότε έχει δημιουργήσει και παρακολουθήσει πάνω από 930 συνεργασίες mentoring προς όφελος άνεργων γυναικών, γυναικών που θέλουν να αλλάξουν επαγγελματική κατεύθυνση ή που θέλουν να εξελιχθούν μέσα σε ανδροκρατούμενα επαγγέλματα, γυναικών που θέλουν να επιχειρήσουν κ.ά., και έχει εκπαιδεύσει πάνω από 1200 άνεργες, μισθωτές και αυτοαπασχολούμενες γυναίκες σε σεμινάρια επαγγελματικής ανάπτυξης, προσφέροντας ταυτόχρονα και δημιουργική απασχόληση στα παιδιά όσων από αυτές είναι μητέρες.

Παράλληλα, μέσα από την πρωτοβουλία Women On Top in Business, παρέχει εκπαίδευση, συμβουλευτική και υπηρεσίες διαχείρισης έργου σε επιχειρήσεις και οργανισμούς που επιθυμούν να γίνουν πιο συμπεριληπτικοί ως εργοδότες και ως πάροχοι προϊόντων και υπηρεσιών.

Τέλος, έχει αναπτύξει μία ευρεία πλατφόρμα επικοινωνίας και παραγωγής περιεχομένου (έρευνες, άρθρα, podcasts, εκδηλώσεις κ.ά,), με στόχο το χτίσιμο δυναμικών κοινοτήτων γύρω από το στόχο της έμφυλης ισότητας, την προώθηση θετικών και ισχυρών γυναικείων προτύπων, αλλά και την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού και των δομών λήψης αποφάσεων για τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν, ακόμα και σήμερα, οι γυναίκες στην ισότιμη συμμετοχή τους στη δημόσια ζωή.

Ποια η σχέση σου με τη συγγραφή και τη μετάφραση; Μεταφράζεις κάτι αυτόν τον καιρό;

Έχω γράψει 8 βιβλία μέχρι σήμερα, για παιδιά, εφήβους και ενηλίκους [Κοιλίτσα.com, Ήθελα μόνο να χωρέσω, η σειρά της Πριγκίπισσας Αθηνάς και οι 30 γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο (και πώς μπορείς να τον αλλάξεις κι εσύ)], τα οποία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πατάκη. Αυτό τον καιρό δεν γράφω κάτι δικό μου, μεταφράζω όμως ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο σε σχέση με τη ζωή της Σιμόν ντε Μποβουάρ. Σε γενικές γραμμές, μεταφράζω περίπου 3 βιβλία το χρόνο, που ως επί το πλείστον σχετίζονται με την ισότητα, την ενδυνάμωση των γυναικών και τους εφήβους. Είμαι επίσης συνιδρύτρια της online λέσχης ανάγνωσης Bookworm, γιατί πιστεύω πάρα πολύ στην κοινωνικοποίηση της ανάγνωσης ως εργαλείο φιλαναγνωσίας -ως κίνητρο και εργαλείο, δηλαδή, για να διαβάζουμε όλοι μας, ενήλικες και παιδιά, περισσότερα και καλύτερα βιβλία.

Αυτά τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις, που τις έχουμε εσωτερικεύσει φυσικά και εμείς, οι γυναίκες, αποτελούν το πρώτο σημαντικό εμπόδιο που μας κρατάει πίσω, ατομικά και συστημικά.

Πιστεύεις ότι οι γυναίκες λείπουν από την επιχειρηματικότητα και από ηγετικές θέσεις στην Ελλάδα; Και στον κόσμο γενικά; Τι τις κρατάει πίσω;

Λείπουν, πράγματι, και δεν το πιστεύω μόνο εγώ, το λένε και οι αριθμοί. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που ισχύει διεθνώς, ωστόσο η Ελλάδα εμφανίζει ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά, που οφείλονται φυσικά, εκτός των άλλων, και σε βαθιά ριζωμένα στερεότυπα της κοινωνίας μας σε σχέση με το ρόλο αντρών και γυναικών στην οικογενειακή και επαγγελματική ζωή. Αυτά τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις, που τις έχουμε εσωτερικεύσει φυσικά και εμείς, οι γυναίκες, αποτελούν το πρώτο σημαντικό εμπόδιο που μας κρατάει πίσω, ατομικά και συστημικά. Η γλώσσα είναι ένας τρόπος με τον οποίο διαιωνίζονται οι προκαταλήψεις αυτές, αλλά και το γεγονός ότι υπάρχουν τόσο λίγες γυναίκες σε θέσεις ευθύνης επίσης κρατάει το πρόβλημα έξω από την ατζέντα επιχειρήσεων, πολιτείας, εκπαίδευσης και κοινωνίας.

Σε συνεργασία με το Lean In, συντάξατε έναν κατάλογο των πιο συνηθισμένων σεξιστικών στερεοτύπων της ελληνικής γλώσσας και κοινωνίας. Πώς και πού τον προωθήσατε και ποιες ήταν οι αντιδράσεις του κοινού;

Η λίστα αυτή ήταν μια δουλειά που είχε ξεκινήσει το Lean In και την οποία συνδιαμορφώσαμε μαζί με αφορμή έναν διάλογο που ξεκινήσαμε με την εφημερίδα Καθημερινή σε σχέση με το σεξισμό στο δημόσιο λόγο. Η Καθημερινή δημοσίευσε τη λίστα, μαζί με ένα εξαιρετικό άρθρο της Λίνας Γιάνναρου, που φώτιζε το ζήτημα από διαφορετικές πλευρές, και η ανταπόκριση του κοινού ήταν σαρωτική. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να βρίσκουμε τέτοιους τρόπους να απλοποιούμε και να κωδικοποιούμε (αλλά όχι να υπεραπλουστεύουμε) τα προβλήματα που συντηρούν και διαιωνίζουν την ανισότητα, γιατί αυτή η κωδικοποίηση βοηθάει στο να αρχίσει να αλλάζει, έστω και αργά και σταδιακά, ο τρόπος που σκεφτόμαστε όλες και όλοι για τα πράγματα που συμβαίνουν καθημερινά γύρω μας και μπορεί να μην τα παίρνουμε πάντα χαμπάρι.

Ποιο είναι το πιο μισητό/επιζήμιο στερεότυπο για σένα και τι πιστεύεις ότι μπορεί και πρέπει να κάνουν οι γυναίκες για να εξαλείψουν τα στερεότυπα για το φύλο τους;

Για μένα, όπως ανέφερα και στο άρθρο της Καθημερινής, το πιο επικίνδυνο στερεότυπο είναι εκείνο που λέει ότι οι γυναίκες είναι καλύτερες στη φροντίδα και την επικοινωνία από τους άντρες. Η γενίκευση αυτή, ακριβώς επειδή δεν φαίνεται αρνητική αλλά καλοπροαίρετη, συντηρεί την τάση της κοινωνίας μας να περιορίζει τις γυναίκες στη σφαίρα του σπιτιού και της οικογένειας αλλά και σε επαγγέλματα που δεν έχουν ούτε το κύρος ούτε τις προοπτικές εκείνων που κρατάμε συνήθως για τους άντρες και τα αγόρια της κοινωνίας μας. Ταυτόχρονα «απαλλάσσει» τους άντρες από την ευθύνη να προσπαθήσουν να καλλιεργήσουν δεξιότητες που δεν είναι κληρονομικές αλλά επίκτητες -ακόμα και οι γυναίκες που τις διαθέτουν, τις έχουν επειδή αναγκάστηκαν από το κοινωνικό κυρίως ρόλο τους να τις καλλιεργήσουν, όχι επειδή είναι βιολογικά προορισμένες να τις επιδεικνύουν.

Ποια είναι η άποψή σου για κοινωνικά κινήματα στα social media όπως το #MeToo; Μπορούν να κάνουν διαφορά για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία;

Φυσικά και τα κινήματα αυτά μπορούν να φέρουν αλλαγές, γιατί επικοινωνούν μαζικά και με ορμή σημαντικά ζητήματα που αφορούν μια ομάδα πληθυσμού, και τα οποία δεν είναι ορατά από το σύνολο της κοινωνίας. Μετά από την έκρηξη των κινημάτων, όμως, αυτή η ορμή, κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να διοχετευτεί σε εφικτή δράση που μπορεί να εφαρμοστεί στην καθημερινότητα των ατόμων, των οικογενειών, των σχολείων, των επιχειρήσεων, της Πολιτείας. Μόνο έτσι μπορούμε να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο τη δυναμική αυτών των κοινωνικών αιτημάτων, που στην εποχή μας έχουμε τη δυνατότητα να τα εκφράζουμε σε μεγάλη κλίμακα, ακόμα και σε όλο τον κόσμο. Και έτσι μπορούμε να φέρουμε ουσιαστική και βιώσιμη αλλαγή.

Στην κρίση που διανύουμε, η τηλεργασία, που αποτελούσε ήδη καθημερινότητα για πολλούς μεταφραστές και μεταφράστριες, έχει γίνει ο κανόνας και για άλλους επαγγελματίες. Ρωτήσαμε την Ειρήνη Κοκκορού, κοινωνική λειτουργό, και τη Ρία Μαργέτη, ψυχολόγο-σύμβουλο ψυχικής υγείας, πώς μπορούμε να διαχειριστούμε τις προκλήσεις της τηλεργασίας ως μεταφραστές αλλά και στο σημερινό, ιδιαίτερο πλαίσιο, καθώς και πώς να αντιμετωπίσουμε το άγχος που μας προκαλεί η αβεβαιότητα και η απομόνωση.   

Η μετάφραση είναι μοναχικό επάγγελμα και πολλοί μεταφραστές δουλεύουν από το σπίτι. Τι μπορούμε να κάνουμε για να νιώθουμε λιγότερο απομονωμένοι;

Ειρήνη Κοκκορού

Ειρήνη Κοκκορού

E.K.: «Τι μπορούμε να κάνουμε; » Αυτή είναι μία ερώτηση που αιτείται απάντησης σε ένα γενικό κανόνα. Ευτυχώς οι άνθρωποι είμαστε οι εξαιρέσεις στο γενικό κανόνα. Ο καθένας/μία με το δικό του ιδιαίτερο, μοναδικό, ξεχωριστό τρόπο. Αυτή η εποχή του εγκλεισμού λόγω πανδημίας το αναδεικνύει αυτό. Στην πράξη ο κάθε άνθρωπος ασφυκτιά στο γενικό κανόνα, γιατί διαφέρει, γιατί διεκδικεί τη διαφορά του ακόμα και μέσα σε ένα γενικό απαγορευτικό πλαίσιο σαν αυτό που σήμερα ζούμε. Και είναι αυτή η διαφορά που μπορεί να τον κρατά «ζωντανό», να τον συνδέει με τη δική του ξέχωρη επιθυμία και να τον κινητοποιεί να συνεχίζει. Διαφέρουμε στο πώς αισθανόμαστε, στο τι μας ανακουφίζει και τι μας ταλαιπωρεί, στους τρόπους να τα βγάλουμε πέρα με τα δύσκολα αλλά και με τα εύκολα, να αντέχουμε τη λύπη αλλά και τη χαρά μας, κι ας ακούγεται παράδοξο.

Η απομόνωση δεν σημαίνει και μόνωση ψυχική. Η γεφύρωση του μέσα με το έξω είναι κι ένα ψυχικό διακύβευμα. Είναι ανάγκη  όμως ο δρόμος να περάσει από «μέσα» για να μπορέσει να βρει το «έξω» και να συνδεθεί. Είναι και μια πρόκληση αυτό σήμερα. Πώς θα δούμε αυτό το «μέσα». Κατά τη δική μου αίσθηση ένας μεταφραστής, μία μεταφράστρια είναι σε αυτή την μεταφορά. Εισέρχεται στο εσωτερικό μιας ξένης γλώσσας, αντέχει το «αδύνατο» της πλήρους – ακριβούς μετάφρασης, αντέχει να σταθεί να αφουγκραστεί τη γλώσσα- «τι λέγεται και πώς, τι εννοεί;», και εξέρχεται από το εσωτερικό της γλώσσας λαμβάνοντας υπόψη το πώς αυτή συνηχεί ή/και αντηχεί στο εσωτερικό του εαυτού του, «ανοίγοντας» τη σημασία σε μια άλλη γλώσσα, και προσφέροντας την στους αναγνώστες. Είναι μία οδός, που ως αναφορά, μπορεί να μας «ανοίξει» ένα δρόμο στο σημερινό «κλείσιμο».

Ρία Μαργέτη

Ρία Μαργέτη

Ρ.Μ.: Σύμφωνα με μελέτες της Αμερικάνικης Ψυχολογικής Εταιρείας, η τηλεργασία αυξάνει σε πολλές περιπτώσεις την εργασιακή ικανοποίηση, την απόδοση αλλά και τα αισθήματα δέσμευσης των υπαλλήλων απέναντι στην εταιρεία. Τα άτομα που εργάζονται από το σπίτι αναφέρουν επίσης λιγότερο εργασιακό άγχος ή εξάντληση. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τις ίδιες έρευνες, όπως βλέπουμε στην πράξη και όσοι εργαζόμαστε συχνά από το σπίτι, η τηλεργασία μπορεί να ενισχύσει τα αισθήματα απομόνωσης και να λειτουργήσει αρνητικά τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική μας ζωή. Τι κάνουμε λοιπόν για να αποφύγουμε ή να αποκλιμακώσουμε αυτό το μειονέκτημα της τηλεργασίας;

Σε πρώτη φάση, χρειάζεται να αναθεωρήσουμε το πόσο και το γιατί εργαζόμαστε. Είναι εξαιρετικά εύκολο να «βαφτίσουμε» τον εαυτό μας αφοσιωμένο/-η στην εργασία μας και να περνάμε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας μας μπροστά από έναν υπολογιστή αφήνοντας έξω από τη ζωή μας τους σημαντικούς άλλους. Μια προσεκτική ματιά στην εργασιακή μας ρουτίνα θα μας υποδείξει αν χρειάζονται αλλαγές στο χρόνο αλλά και την ποιότητα της εργασίας μας.

Δεύτερον, χρειάζεται να βάλουμε σε προτεραιότητα την υγεία και την ευεξία μας. Να δημιουργούμε δηλαδή χρόνο μέσα στη μέρα μας για ενδιαφέροντα που μας ευχαριστούν, αλλά και για φυσική άσκηση όπου και όσο είναι δυνατόν. Η αλλαγή σκηνικού μπορεί να δράσει συμπληρωματικά με τα παραπάνω. Μια-δυο φορές την εβδομάδα μπορούμε να δοκιμάσουμε να εργαστούμε είτε σε κάποιο καφέ που το επιτρέπει ή ακόμα και σε εξωτερικό φυσικό χώρο. Σπάμε τη ρουτίνα και ενισχύουμε την ψυχική μας υγεία.

Σημαντικό είναι, ακόμη, αν είναι εφικτό, να οργανώνουμε μια στο τόσο φυσική συνάντηση με τους συνεργάτες μας και να ανταλλάσσουμε απόψεις τόσο για εργασιακά θέματα όσο και για τρόπους βελτίωσης της καθημερινότητας σε επίπεδο τηλεργασίας. Αλλά και όταν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία υπέρ μας, μέσω βιντεοκλήσεων με συνεργάτες ή πελάτες, τόσο για να ενισχύσουμε με όσο πιο «ζωντανό» τρόπο γίνεται το εργασιακό μας προφίλ, όσο και για να καταπολεμήσουμε τα συναισθήματα απομόνωσης.

Η τρέχουσα συγκυρία επιτείνει ακόμα περισσότερο την απομόνωση. Υπάρχει κάτι άλλο που θα συνιστούσατε για όσες και όσους δυσκολεύονται στο σπίτι υπό αυτές τις συνθήκες;

Ρ.Μ.: Καλώς ή κακώς, η πανδημία ανάγκασε τους περισσότερους από εμάς να εργαστούμε από το σπίτι, είτε ήμασταν εξοικειωμένοι με αυτή την επιλογή ή όχι. Χρειάζεται να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι δεν αναμένεται και ούτε είναι εφικτό από εμάς να είμαστε εξίσου παραγωγικοί όσο πρότερα. Το άγχος και ο φόβος για το άγνωστο, αλλά και οι διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης του καθενός μας (π.χ. έλλειψη αρκετού χώρου, παιδιά στο σπίτι, άλλοι ενήλικες που τηλεργάζονται μαζί κτλ.) δεν επιτρέπουν προσδοκίες τελειότητας.

Αντίθετα, καλό θα είναι να είμαστε υπομονετικοί με τον εαυτό μας, να του δώσουμε χώρο να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα και να αναπτύξει μια ρουτίνα και ένα «ωράριο» που να εξυπηρετεί όσο καλύτερα γίνεται τις τωρινές εργασιακές συνθήκες. Ξεχωρίζουμε τις προτεραιότητες στη δουλειά και καταπιανόμαστε κυρίως με αυτές για να μπορέσουμε να είμαστε όσο το δυνατόν πιο συγκεντρωμένοι και αποτελεσματικοί σε μικρό χρονικό διάστημα.

E.K.: Ο δημιουργικός εαυτός μας μπορεί να αποδειχθεί ο πιο ενθουσιώδης βοηθός μας. Όλοι υπήρξαμε παιδιά που από το τίποτα δημιουργούσαμε κάτι στο ελεύθερο παιχνίδι μας. Είναι ο καιρός που αυτό το παιδί που υπήρξαμε μπορεί να μας βοηθήσει. Εκεί που τρέχαμε να προλάβουμε υποχρεώσεις και να ανταποκριθούμε σε επαγγελματικές απαιτήσεις, επιτακτικές για πολλούς/ές, βρεθήκαμε να έχουμε χρόνο και χώρο που ούτε καν τολμούσαμε να ευχηθούμε. Κι είναι δύσκολο να σταθούμε, να δούμε πώς είναι να μην απαιτείται εκ των έξω να δράσουμε, τι γίνεται τώρα μέσα μας σε αυτό τον «ακίνητο» θαρρείς χρόνο, σε αυτή την ατελείωτη Κυριακή –έτσι όπως ξημερώνουν και νυχτώνουν οι μέρες μας; Τι είναι αυτό –εκ των έσω- που μπορεί να μας ωθήσει να σηκωθούμε από το κρεβάτι μας και να ζήσουμε τη μέρα;

Έργο της Ειρήνης Κοκκορού: «Τι θα βγει;»

Έργο της Ειρήνης Κοκκορού: «Τι θα βγει;»

Αυτή η ώθηση που συνδέεται με την δημιουργικότητά μας, με την πηγαία μας ευχαρίστηση κι είναι διαφορετική για τον κάθε άνθρωπο είναι κι η πηγή του «ανοίγματός» μας μέσα στη στενάχωρη συνθήκη που καλούμαστε να αντέξουμε. Είναι ευκαιρία σήμερα, όσο κι ανάγκη, να φανταστούμε, να επινοήσουμε νέους τρόπους που να μας συνδέουν με τον εαυτό μας εκ νέου αλλά και με τους άλλους παρά τον αναγκαστικό εγκλεισμό. Και η ζωή δείχνει πως ο άνθρωπος είναι εφευρετικός! Πληθαίνουν γύρω μας οι ευφάνταστες πρακτικές επικοινωνίας αλλά και ακτιβιστικής δράσης παρά το «κλείσιμο». Μου θυμίζουν το επίγραμμα του Ορέστη Αλεξάκη: « Αν με μετρήσεις με φωνές και πεταλούδες/ Θα μ’ εύρεις πιο μεγάλο απ’ το κλουβί μου/Κι ωστόσο, πες μου, πώς χωρώ εδώ μέσα;». Ναι! Είμαστε πιο μεγάλοι από το σπίτι μας, είμαστε κάτι πολύ περισσότερο από το περίγραμμα του σώματος μας. Ευτυχώς!

Το άγχος είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της εποχής μας, και πλήττει ακόμα περισσότερο τους ελεύθερους επαγγελματίες. Πώς μπορούμε να το διαχειριστούμε ώστε να μην επιβαρύνει την υγεία και τη ζωή μας;

Ρ.Μ.: Το άγχος είναι μια διαδικασία που εν μέρει μας κινητοποιεί όταν βρίσκεται σε ανεκτά επίπεδα, αλλά μπορεί παράλληλα να μας πλημμυρίσει και να μας παραλύσει. Μερικές από τις πιο γνωστές τεχνικές για τη διαχείριση του άγχους είναι η διαφραγματική αναπνοή (με απλά λόγια, βαθιά εισπνοή από τη μύτη και βαθιά, αργή εκπνοή από το στόμα), καθώς και η απόσπαση σκέψης (όταν νιώθω το άγχος να με κυριεύει στρέφω την προσοχή μου σε οτιδήποτε μπορεί να με αποσπάσει θετικά, π.χ. τηλεφωνώ σε ένα φίλο, ακούω μουσική, βλέπω μια κωμωδία).

Σε συνδυασμό με τα προηγούμενα, που έχουν ως επί το πλείστον ψυχολογικό υπόβαθρο, μπορούμε να ενισχύσουμε την ψυχική και σωματική μας υγεία, ώστε να θωρακιστούμε ως ένα βαθμό απέναντι στο στρες, με όσο το δυνατόν υγιεινή διατροφή, κίνηση, επαρκή ύπνο, διαλογισμό, αλλά και σύνδεση με τους σημαντικούς άλλους (το λεγόμενο υποστηρικτικό μας δίκτυο). Εάν, παρόλα όσα έχουμε δοκιμάσει στα πλαίσια της αυτοφροντίδας, το άγχος φαίνεται να μας κυριεύει ή να μας αποτρέπει από το να ζούμε ικανοποιητικά τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική μας ζωή, τότε ίσως χρειάζεται να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας.

Και στη σημερινή κρίση, τι μπορεί να μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε το άγχος, την αβεβαιότητα και την αίσθηση απομόνωσης που νιώθουμε πολλοί; 

Ε.Κ.: Το άγχος είναι βέβαια κάτι που αναδύεται μέσα στην αβεβαιότητα των ημερών αυτών, αλλά αναδύεται και εξαιτίας της απώλειας των σημείων αναφοράς και της θεώρησης, υπό την σκιά της πανδημίας, των κατακτήσεών μας μετά από προσπάθειες και εργασία προηγούμενων χρόνων που απαίτησαν πολύ κόπο. Καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε μια κατάσταση που δεν είχαμε ποτέ φανταστεί ότι θα ζούσαμε, κάτι που δεν μπορούμε να του προσδώσουμε ένα νόημα. Ο νους αδυνατεί να χωρέσει και να συλλάβει τις επιπτώσεις του. Ήρθε κι έπεσε αιφνίδια πάνω στην τάξη των πραγμάτων όπως ο κάθε άνθρωπος την είχε τοποθετήσει με έναν τρόπο στη δική του ζωή, αλλά και σε συνολικό επίπεδο, στις κοινωνικές λειτουργίες σε όλο τον κόσμο.

Η ιδιαίτερη συνθήκη που ζούμε πλήττει κύρια τη σύνδεση μεταξύ των ανθρώπων, την κοντινότητα και την αίσθηση συνέχειας. Αποκοπήκαμε βίαια μεταξύ μας, αλλά και από τους χώρους και τις λειτουργίες που μας συνέδεαν. Κάτι άνευ προηγουμένου, μας έφερε μπροστά στην α-συνέχεια, που έχει να κάνει κύρια με τη ζωή και το θάνατο. Η πανδημία μας έφερε αντιμέτωπους με το φόβο της μοναξιάς, της φτώχειας, της ευαλωτότητας, του θανάτου. Αυτή η ψευδαίσθηση αυτάρκειας και παντοδυναμίας την οποία εξαγοράζαμε καταναλώνοντας αδιακρίτως και υιοθετώντας άκριτα τις νέες ψευδείς ανάγκες που μας πρόσφερε ο καπιταλισμός, κατέρρευσε ως χάρτινος πύργος.

Το πώς ακουμπά αυτό τον καθένα/μία είναι ιδιαίτερο κι έχει να κάνει με την δική του ιστορία. Χρειάζεται να είμαστε παρατηρητικοί ως προς αυτό, ο κάθε ένας/μία για τον εαυτό του. Υπάρχει πιθανότητα παλινδρόμησης με αμφιθυμία απέναντι στις συνδέσεις που είχαμε κατακτήσει, με ενεργοποίηση πρώιμων αμυνών, όπως άρνηση: «Όλα είναι ωραία, καλύτερα από πριν», ή με σενάρια καταστροφής όταν ο φόβος παίρνει το πάνω χέρι, κ.ά. Υπάρχει, όμως, και η επιλογή να δούμε αυτή τη συνθήκη κι ως μια ευκαιρία να μην διαλυθούν οι συνδέσεις μας, να εμπιστευτούμε τη δημιουργικότητα και την επικοινωνία. Να συμφιλιωθούμε με την ιδέα ότι κάτι μπορούμε να χάσουμε αλλά μπορεί να κερδίσουμε και κάτι καινούργιο. Τι; Σίγουρα μια καινούργια γνώση για τη ζωή μας, για το τι πραγματικά έχει νόημα για εμάς, τι μας κάνει να αισθανόμαστε «ζωντανοί» αλλά και τι μπορεί να αλλάξει κοινωνικά.

Είμαστε ευάλωτοι και έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλο. Παράδοξα, αυτό αναδύεται τον καιρό του εγκλεισμού και της απομόνωσης.  Αν μπορέσουμε να αποκομίσουμε από αυτή την περιπέτεια μια καινούργια γνώση και μπορέσουμε να την αξιοποιήσουμε για το μέλλον, αυτή θα ήταν μια γόνιμη εργασία από τη μεριά της ζωής κι όχι του θανάτου. Μια δυνατότητα λοιπόν που έχουμε, είναι να μείνουμε από την πλευρά της ζωής (με ό,τι σημαίνει ζωή για τον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά), λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη το θάνατο, με τον οποίο μας έχει φέρει αντιμέτωπους η covid19.

Ρ.Μ.: Εν μέσω πανδημίας και του υποχρεωτικού εγκλεισμού που ακολούθησε, ακόμα και άτομα χωρίς ιστορικό αγχώδους διαταραχής, δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στο αίσθημα της αβεβαιότητας και της κοινωνικής απομόνωσης. Οι τεχνικές που ανέφερα και προηγουμένως μπορούν να εφαρμοστούν και σε αυτή την περίπτωση με καλά αποτελέσματα.

Επιπρόσθετα, χρειάζεται να προσέξουμε την έκθεση μας στον καταιγισμό πληροφόρησης (συχνά καταστροφολογικής), ώστε να μην λειτουργεί αρνητικά στον ψυχισμό μας. Αυτό σημαίνει να επιλέγουμε μόνο μια αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης την οποία θα ελέγχουμε πολύ περιορισμένα ή, ακόμα καλύτερα, μόνο μια φορά την ημέρα. Επικεντρωνόμαστε σε όσα μπορούμε να ελέγξουμε, τα οποία σε αυτή τη φάση αφορούν στις οδηγίες προστασίας του κοινού (πλένουμε τα χέρια μας όποτε χρειάζεται, δεν αγγίζουμε το πρόσωπο όταν είμαστε εκτός σπιτιού, κρατάμε αποστάσεις σε εξωτερικούς χώρους κ.λπ.). Διατηρούμε μια ρουτίνα που να είναι σχετικά κοντά με τα δεδομένα προ κρίσης (επαρκής ύπνος, απασχόληση, διατροφή), ούτως ώστε να νιώσουμε ασφάλεια μέσα σε αυτή. Δημιουργούμε ένα πλάνο για τα σενάρια που μας φοβίζουν (σκεφτόμαστε πιθανές λύσεις αντί να χανόμαστε σε σκέψεις απελπισίας) και επικοινωνούμε όσο πιο συχνά μπορούμε με υποστηρικτικά πρόσωπα, έστω και μέσω διαδικτύου ή τηλεφώνου. Προσπαθούμε, παρόλα αυτά, να μην μονοπωλεί τη συζήτηση η παρούσα κρίση, με αποτέλεσμα να χειροτερεύουμε την ψυχική μας κατάσταση και τον φόβο μας. Και τέλος, όπου είναι εφικτό, γινόμαστε και εμείς υποστηρικτές των γύρω μας με όποιον τρόπο μπορούμε.

Η αγωνία που συνοδεύει αυτή την πανδημία πηγάζει ως ένα βαθμό από το αίσθημα της αδυναμίας να δράσουμε. Ενεργώντας όμως με καλοσύνη και υποστηρικτικά προς τους άλλους, συχνά μπορούμε να ανακτήσουμε μια αίσθηση ελέγχου της ζωής μας, αλλά και νόημα και σκοπό.

5. Πόσο σημαντική είναι η ανθρώπινη επαφή για την ψυχική υγεία και πόσο πιστεύετε ότι επηρεάζεται από τα νέα μέσα επικοινωνίας; Πιστεύετε ότι μπορεί η τηλεργασία να γίνει ο κανόνας στο μέλλον και πόσο θα μπορούσε αυτό να επηρεάσει τις εργασιακές σχέσεις;

Ρ.Μ.: Ο άνθρωπος είναι κατά βάση κοινωνικό ον και δύσκολα θα μπορούσε να επιβιώσει χωρίς την στήριξη και τη συμμετοχή ενός δικτύου από άλλους ανθρώπους. Η ισχύς εν τη ενώσει βρίσκει εφαρμογή και στην περίπτωση της ψυχικής υγείας, αφού το κατά πόσο υπάρχει φιλικός/οικογενειακός κύκλος είναι και ένα από τα πρώτα ζητούμενα στη λήψη ιστορικού ενός νέου θεραπευόμενου. Και αυτό, γιατί διαδραματίζει μεγάλο ρόλο στο κατά πόσο θα προχωρήσει καλά η ψυχοθεραπεία ή το άτομο θα παλέψει μόνο του με το «θεριό» του όποιου προβλήματος.

Στην παρούσα κρίση, αυτή η ίδια ανθρώπινη επαφή έχει πληγεί σοβαρά, μια και όσο ανάγκη έχουμε τους άλλους τόσο επικίνδυνο θεωρείται να τους πλησιάζουμε, με αποτέλεσμα να εντείνονται τα αισθήματα απομόνωσης, άγχους αλλά και να υπάρχουν υποτροπές (πισωγυρίσματα) στις περισσότερες ψυχικές διαταραχές που αφορούν το άγχος επιβίωσης, μοναξιάς, ανασφάλειας, λήψης αγάπης κ.α. Ευτυχώς, παρόλα αυτά, διανύουμε την εποχή της εξέλιξης της τεχνολογίας και υπάρχει η δυνατότητα στους περισσότερους από εμάς να πάρουμε έστω και ένα προσωρινό υποκατάστατο αυτής της επαφής που τόσο έχουμε ανάγκη.

Αν και μέχρι τώρα τα νέα μέσα επικοινωνίας κατηγορούνταν για την απομάκρυνση των ανθρώπων, παρατηρούμε ότι και αυτά, όπως όλα τα εργαλεία, μπορούν να χρησιμοποιηθούν κάλλιστα για καλό σκοπό (π.χ. διαδικτυακές συνεδρίες με ειδικούς υγείας, τηλεργασία για λόγους προφύλαξης, βιντεοκλήση με ευπαθείς ομάδες κ.ά.). Η τηλεργασία ειδικά, χρησιμοποιείται ήδη αρκετό καιρό σε τομείς όπως η μετάφραση, η πληροφορική και οι τηλεπικοινωνίες. Η διαφορά είναι πώς σήμερα αυτό έγινε πιο επίκαιρο από ποτέ και αναγκαστικά διευρύνθηκε. Θεωρώ πώς στα πλαίσια του μέτρου και της σωστής χρήσης θα ωφελήσει μακροπρόθεσμα την ποιότητα ζωής μας και ίσως και τις εργασιακές σχέσεις.

Πρόσφατες έρευνες από το εξωτερικό έδειξαν ότι η τηλεργασία αύξησε την παραγωγικότητα, αλλά και την ικανοποίηση των υπαλλήλων. Με τις εξής σημαντικές διαφοροποιήσεις όμως: η εργασία δεν ήταν καταναγκαστική, οι υπάλληλοι έπρεπε να έχουν έναν ξεχωριστό χώρο στο σπίτι για αυτό τον σκοπό και απαιτούνταν να παρευρίσκονται στην έδρα της εταιρείας μια φορά την εβδομάδα για να αλληλεπιδράσουν με τους υπόλοιπους υπαλλήλους και να ανταλλάξουν ιδέες, για να παραμείνουν κινητοποιημένοι.

Ε.Κ.: Ας ελπίσουμε πως η τηλεργασία δεν θα γίνει κανόνας στο μέλλον. Τα σώματα σε έναν χώρο δημιουργούν μια άλλη δυναμική, μια άλλη ενέργεια, μια άλλη προοπτική από το κάθε σώμα μόνο του μπρος σε μια οθόνη. Θα μου έλειπε το σημάδι της επιθυμίας, του ενθουσιασμού του συνεργάτη μου, ο τρόπος που ενσαρκώνει την προσωπική του αλήθεια που τον συνδέει με το κοινό έργο, αυτό το μπόλιασμα, η γόνιμη συναλλαγή που προχωράει τα πράγματα. Το «άγγιγμα» του άλλου που ανοίγει νέα παράθυρα. Τα σώματα σε έναν τόπο μαζί «ανοίγουν» τη δυνατότητα για έναν άλλο τόπο «από-κοινού» που οι συναντήσεις μέσω skype, zoom, κ.ά. δεν μπορούν να το κάνουν.

Η αίσθηση μου όταν φαντάζομαι την πιθανότητα της τηλεργασίας ως κανόνα, είναι η ίδια με το να βλέπω τη φύση μέσα από ένα παράθυρο. Αποστειρωμένη. Μπορώ να ζωγραφίσω ότι βλέπω διαμέσου του παραθύρου, να μιλήσω ή και να γράψω γι’ αυτό, αλλά δεν θα είναι το ίδιο αυτή η περιγραφή με το να κάνω το ίδιο όντας έξω. «Τα “μάτια-παράθυρα” εξ ορισμού επιτρέπουν μόνο μια αποσπασματική και αμετακλήτως μερική όραση του πράγματος που ανασυνθέτουν, μερικές μόνο όψεις του και υπό ορισμένη κάθε φορά προοπτική». Αυτή η διατύπωση του Ζαν Μπερτράν Πονταλίς από όταν την διάβασα με έχει βάλει σε μια διερώτηση, διευρύνοντάς την και συνδέοντας την με την εμπειρία μου αυτές τις ημέρες με ομάδες τηλεργασίας.

6. Πώς (δια)βλέπετε να επηρεάζει η τηλεργασία και ο εγκλεισμός με την οικογένεια τις οικογενειακές σχέσεις;

Ε.Κ.: Είναι σημαντικό το δικαίωμα του κάθε μέλους σε μια οικογένεια στη διαφορά. Κι είναι αυτή η διαφορά που αναδεικνύεται σε μια τέτοια συνθήκη εγκλεισμού, που μπορεί να είναι πηγή διαφωνιών, αλλά και συγκρούσεων, επίπονων κι άλυτων κάποιες φορές. Ο ένας πέφτει πάνω στον άλλο όλη την ώρα κι είναι κάτι αυτό που δυσκολεύει, ακριβώς γιατί ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις διαφορές μας. Αυτό νομίζω είναι ένα σημείο που είναι ανάγκη να μπορέσουμε να δούμε και να το αντέξουμε. Ο κάθε άνθρωπος μπορεί να επιστρατεύσει τις δικές του λύσεις. Η δουλειά, το σχολείο, οι κοινωνικές δραστηριότητες ήταν ένας δυνητικός χώρος όπου το κάθε μέλος μιας οικογένειας μπορούσε εκτός σπιτιού να υπάρξει ξέχωρα, να ανατροφοδοτηθεί, να αποφορτιστεί και να μετουσιώσει κάτι από τη δυσφορία του μέσα στο οικογενειακό σύστημα.

Στη συνθήκη του εγκλεισμού, αυτός ο διάμεσος-δυνητικός χώρος, που λειτουργεί πάντα «θεραπευτικά», επανορθωτικά, δεν υπάρχει. Παρά την ασφυκτική -στο πλαίσιο του περιορισμού που ζούμε- κοντινότητα, είναι ανάγκη να μπορεί να βρει τον προσωπικό χρόνο και χώρο και τους δικούς του τρόπους το κάθε μέλος ώστε να είναι ο εαυτός του μέσα στο σύνολο. Αυτός ο δυνητικός χώρος είναι ανάγκη να επιτραπεί και να επινοηθεί εντός του σπιτιού. Επιτρέποντας στις διαφορές μας να μας οδηγήσουν σε μια περιπέτεια γνωριμίας εντός του σπιτιού. Είναι μια ευκαιρία να γνωρίσουμε ο ένας τον άλλο, να αφεθούμε στη χαρά της γνωριμίας πέρα από ιδεώδη σχήματα και συμμορφωτικές πρακτικές. Το κάθε μέλος μιας οικογένειας μπορεί να μάθει από το άλλο, τόσα διαφορετικά πράγματα που υπάρχει τόπος τώρα να επικοινωνηθούν και να ενθαρρύνουν ένα αυθεντικό ενδιαφέρον του ενός για τον άλλο. Και τα παιδιά! Αν ανοιχτούμε σε αυτά, έχουν να μάθουν σε εμάς τους γονείς τόσα! Ο ελεύθερος χρόνος που μας χαρίζεται αυτή την εποχή είναι ένα δώρο που πρέπει να επιστρέψουμε στα παιδιά χωρίς να τον γεμίζουμε από κεκτημένη ταχύτητα με κατευθυνόμενες δραστηριότητες. Ας παίξουνε! Κι εμείς στο μεταξύ «ας ονειρευτούμε το εφήμερο κι ας παραμείνουμε στην έξοχη ανοησία των πραγμάτων», όπως έλεγε ο Οκακούρα Κακούζο. Θα ήταν ένα κέρδος  στην εποχή των απωλειών!

Ρ.Μ.: Σε συνέχεια της προηγούμενης ερώτησης, αν και σε κάποιες περιπτώσεις η τηλεργασία φαίνεται να ωφελεί τόσο τον εργαζόμενο όσο και την εταιρεία του, δεν ισχύει το ίδιο στον υποχρεωτικό εγκλεισμό. Ειδικότερα αν υπάρχει οικογένεια με παιδιά και φυσικά έλλειψη χώρου και προσωπικού χρόνου, το εγχείρημα γίνεται ακόμα δυσκολότερο. Το κλείσιμο των σχολείων και η μετάβαση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση και απασχόληση ανάγκασε πολλούς εργαζόμενους γονείς να αναλάβουν ακόμη έναν ρόλο, αυτόν του δασκάλου. Η τηλεργασία από το σπίτι με την παρουσία παιδιών, όταν δεν υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις, συνήθως πλήττει σοβαρά την παραγωγικότητα. 

Και τι γίνεται σε αυτή την συνθήκη με τα παιδιά και τις σχέσεις των μελών της οικογένειας; Χρειάζεται όλοι να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα και πολλαπλούς ρόλους «φορετούς», και φυσικά κάτι τέτοιο συχνά δημιουργεί εντάσεις. Δεν ζούμε όλοι σε μεγάλα σπίτια, με αυλές και προσωπικό χώρο για όλα τα μέλη και φυσικά οι προκλήσεις διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Τα μικρότερα παιδιά συχνά αναζητούν διακαώς την ενασχόληση των γονιών και τα μεγαλύτερα αντιδρούν στη στέρηση των δραστηριοτήτων και των κοινωνικών συναναστροφών τους. Στις περισσότερες οικογένειες, αυτό οδηγεί σε συγκρούσεις που στην καθημερινότητα προ πανδημίας, αποφορτίζονταν εν μέρει από τις καθημερινές δραστηριότητες των μελών τους. Δυστυχώς κάτι τέτοιο τώρα δεν αποτελεί επιλογή και αν παραταθεί και άλλο ο εγκλεισμός οι ρήξεις μπορεί να γίνουν εντονότερες και βαθύτερες (τραγικό παράδειγμα η αύξηση στα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας).

Αυτές οι υπαρκτές δυσκολίες δεν σημαίνουν βέβαια ότι δεν υπάρχει ελπίδα μιας σχετικά ομαλής αλληλεπίδρασης και καθημερινότητας της οικογένειας. Αρκεί να επικεντρωθούμε στο τι μπορούμε να ελέγξουμε στην παρούσα φάση. Δεν είναι δυνατόν να είμαστε 100% παραγωγικοί στην εργασία μας αλλά ούτε και 100% διαθέσιμοι για τα παιδιά μας. Επικοινωνούμε με απλό και κατανοητό τρόπο στα παιδιά, ανάλογα με την ηλικία τους, την παρούσα κατάσταση και είμαστε όσο πιο δυνατόν ευέλικτοι σε ό,τι απαιτείται από εμάς. Η καθημερινή ρουτίνα βοηθάει, αλλά χρειάζεται να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και οι ενοχές για την απουσία τελειότητας να «πεταχτούν» στον κάλαθο των αχρήστων. Το ζητούμενο είναι να είμαστε ενωμένοι ως ομάδα και ως οικογένεια για να βγούμε όσο γίνεται πιο αλώβητοι από αυτή την δύσκολη συγκυρία.

**********************************************

Η Ρία Μαργέτη είναι Ψυχολόγος – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας και διατηρεί ιδιωτικό γραφείο στη περιοχή του Γκύζη. Έχει ολοκληρώσει το Master στην Κλινική Ψυχολογία στο University of Wales. Κατέχει πτυχίο στην Ψυχολογία και μεταπτυχιακές σπουδές στην Εκπαίδευση, με ειδίκευση στη Δυσλεξία από το University of Wales, τα οποία είναι αναγνωρισμένα από τον Διαεπιστημονικό Οργανισμό Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών & Πληροφόρησης. Παράλληλα, έχει εκπαιδευτεί στο «ΑθηνάΤεστ» και στο Αναπτυξιακό Ανιχνευτικό Τεστ «DENVER II». Έχει εργαστεί ως Ψυχολόγος στο Πρόγραμμα Υποστήριξης Κρατουμένων σε διαδικασία Απέλασης στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και στα Πολυϊατρεία του Δήμου Χολαργού. Επιπροσθέτως, έχει εργαστεί στα εξωτερικά ιατρεία στον Ψυχιατρικό Τομέα του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών “Γ. Γεννηματάς”. Τέλος, έχει παρακολουθήσει πληθώρα σεμιναρίων και ημερίδων με στόχο τη διέυρυνση των γνώσεων στον τομέα της και είναι μέλος του Πανελλήνιου Ψυχολογικού Συλλόγου.

Η Ειρήνη Κοκκορού είναι Κοινωνική Λειτουργός και δουλεύει εδώ και πλέον 25 χρόνια με παιδιά και γονείς ατομικά και ομαδικά στο πλαίσιο παιδικού σταθμού-νηπιαγωγείου, ασκώντας θεραπευτική συμβουλευτική. Οι δημιουργικές εξερευνήσεις των παιδιών  όλα αυτά τα χρόνια, η χαρά τους κι ο τρόπος που αβίαστα αναπτύσσονται μέσα από καλλιτεχνικές εμπειρίες στάθηκε η έμπνευση ώστε να ενσκύψει σε αυτή την έμφυτη δυνατότητα του ανθρώπου να  εξερευνά συμβολικά τον εαυτό του και τις σχέσεις του μέσα από την εικαστική πράξη κάνοντας συνδέσεις μέσω του έργου του με προσωπικό νόημα. Έτσι τα τελευταία χρόνια ειδικεύεται στην Εικαστική θεραπεία (Art- therapy).

Ο Κωνσταντίνος Βαλσαμάκης (αριστερά) και ο Νίκος Μεραμβελιωτάκης (δεξιά) επί το έργο.

Ο Κωνσταντίνος Βαλσαμάκης (αριστερά) και ο Νίκος Μεραμβελιωτάκης (δεξιά) επί το έργο.

Click here for the English version of this interview.

Η hiremycode είναι ένα μικρό web studio με εξειδίκευση στην κατασκευή, στην σχεδίαση και στην φιλοξενία ιστοσελίδων και έδρα στην Ερμούπολη. Μιλήσαμε με τον Κωνσταντίνο Βαλσαμάκη και τον Νίκο Μεραμβελιωτάκη, ιδιοκτήτες και εμπνευστές της, για τα σημαντικότερα στοιχεία που πρέπει να έχει μια ιστοσελίδα, τι πρέπει να προσέχουμε στη διαδικτυακή παρουσία μας, αλλά και τη σημασία των καλογραμμένων κειμένων και μιας επαγγελματικής μετάφρασης.

Μιλήστε μας για την εταιρεία σας. Πότε και πώς αποφασίσατε να ξεκινήσετε κάτι δικό σας και ποιες είναι οι ευκαιρίες που σας παρουσιάστηκαν και οι προκλήσεις που συναντήσατε;

Η hiremycode ξεκίνησε το 2013, όταν αποφασίσαμε να αφήσουμε την Αθήνα και να γυρίσουμε στη Σύρο, αναζητώντας ποιότητα ζωής και πιο χαλαρούς ρυθμούς στην καθημερινότητά μας. Εκείνη την περίοδο είχαμε μια πρόταση από μια διαφημιστική εταιρεία στην Ολλανδία να αναλάβουμε το web design των εταιρικών websites των πελατών τους, κάτι που άνοιξε τον δρόμο για να στηθεί το γραφείο μας! Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν η εύρεση σοβαρών συνεργατών στους οποίους θα μπορούσαμε να στηριχτούμε, έτσι ώστε να μπορούμε να προσφέρουμε στους πελάτες μας ολοκληρωμένες υπηρεσίες και να είμαστε περήφανοι για το αποτέλεσμα.

Όλοι ξέρουμε ότι μια ιστοσελίδα είναι απαραίτητη σήμερα, όχι μόνο για τις εταιρείες, αλλά και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους καλλιτέχνες, κ.λπ. Ποια θα λέγατε ότι είναι τα σημαντικότερα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει μια ιστοσελίδα για να είναι ελκυστική για το κοινό της;

Η δική μας φιλοσοφία σχετικά με το τι πρέπει να περιλαμβάνει μια ιστοσελίδα για να είναι ελκυστική για το κοινό της είναι απλή και συνοψίζεται σε μια φράση: πρέπει να αποπνέει επαγγελματισμό. Αυτό σημαίνει ότι η ιστοσελίδα σχεδιάζεται από το μηδέν, αφιερώνοντας πρώτα τον απαιτούμενο χρόνο στην ανάπτυξη της σωστής στρατηγικής. Βασικές μας προτεραιότητες: πρωτότυπο design, προσεγμένο περιεχόμενο, επαγγελματικό φωτογραφικό υλικό, συμβατότητα με όλους τους τύπους συσκευών, ευχρηστία και ταχύτητα!

Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της κειμενογραφίας και της μετάφρασης σε μια ιστοσελίδα κατά την άποψή σας;

Το περιεχομένο μιας ιστοσελίδας είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς αυτό θα κρατήσει το ενδιαφέρον του επισκέπτη μετά την πρώτη εντύπωση. Τα κείμενα λοιπόν που θα χρησιμοποιηθούν σε μια ιστοσελίδα πρέπει να είναι ελκυστικά, να χαρακτηρίζονται από απλότητα και σαφήνεια και, φυσικά, να είναι ευκολοδιάβαστα. Ο επισκέπτης της ιστοσελίδας θα πρέπει να είναι σε θέση να πάρει άμεσα την πληροφορία που χρειάζεται, χωρίς να χρειαστεί να κοπιάσει για να κατανοήσει τα κείμενα ή τις μεταφράσεις τους.

Τα κείμενα που θα χρησιμοποιηθούν σε μια ιστοσελίδα πρέπει να είναι ελκυστικά, να χαρακτηρίζονται από απλότητα και σαφήνεια και, φυσικά, να είναι ευκολοδιάβαστα.

Τι θα συμβουλεύατε τα άτομα και τις εταιρείες που σκέφτονται να φτιάξουν ιστοσελίδα ή να ανανεώσουν αυτή που έχουν; Τι θα πρέπει να προσέξουν;

Θα τους συμβουλεύαμε να ξεκινήσουν κάνοντας καλή έρευνα αγοράς. Αφού βρουν μερικές ομάδες που θεωρούν ότι είναι κατάλληλες να αναλάβουν το project, θα πρέπει να εξετάσουν προσεκτικά το portfolio τους. Θα μπορούσαν να δουν αν υπάρχουν στο portfolio αντίστοιχα με το δικό τους projects ή projects άλλων επιχειρήσεων που ανήκουν στον ίδιο τομέα. Με αυτόν τον τρόπο θα είναι σίγουροι ότι η υποψήφια ομάδα κατέχει την τεχνογνωσία που χρειάζεται για να ολοκληρώσει με επιτυχία τη δική τους ιστοσελίδα. Πολύ σημαντικό είναι επίσης να συμφωνούν με τον τρόπο προσέγγισης και την φιλοσοφία της υποψήφιας ομάδας, έτσι ώστε να μη βρεθούν προ εκπλήξεως…

Έχετε γενικές συμβουλές ή ιδέες για τη συνολική διαδικτυακή παρουσία μιας εταιρείας ή ενός ατόμου σήμερα; Πόσο σημαντική είναι για την εξεύρεση πελατών και τη φήμη του και πόσο δύσκολο είναι να την διαχειριστεί κανείς; 

Η διαδικτυακή παρουσία μίας εταιρείας πρέπει να είναι συνεπής και συγκεκριμένη εάν θέλει να εμπνέει κύρος, να υπερτερεί του ανταγωνισμού, να βελτιώσει την αναγνωρισιμότητα της και τελικά να αυξήσει το πελατολόγιό της. Μια γενική συμβουλή, λοιπόν, είναι η ανάθεση της διαδικτυακής παρουσίας της εταιρείας σε ειδικούς, με εμπειρία στο χώρο του διαδικτύου, οι οποίοι θα είναι σε θέση να προτείνουν λύσεις και να διαχειριστούν με επαγγελματικό τρόπο την συνολική παρουσία της εταιρείας στο διαδίκτυο.

********************************************

Unlocking the secrets of an effective website: interview with Konstantinos Valsamakis and Nikos Meramveliotakis

hiremycode is a small web studio specialised in website building, design and hosting, based in Hermoupolis, Syros. We spoke with its owners and creators, Konstantinos Valsamakis and Nikos Meramveliotakis, about a website’s essential elements, what we should pay attention to when it comes to our online presence, but also the importance of well-written texts and of a professional translation.

Talk to us about your company. When and how did you decide to start your own business and what were the main opportunities and challenges in this trajectory?

hiremycode was founded in 2013, when we decided to leave Athens and return to Syros, longing for the quality of life and more relaxed pace of life it offers. During that time we received an offer by a Dutch advertising company to design their clients’ corporate websites. That offer paved the way for the establishment of our company. The biggest challenge was finding reliable collaborators with whose support we would be able to offer our clients a full range of services and be proud of the results.

We all know that having a website is essential today, not only for companies, but also for freelancers, artists, etc. In your opinion, what are the key elements a website should have in order to be able to attract the right audience?

Our philosophy regarding a website’s content is simple and can be summarised in one phrase: it should exude professionalism. This means that the website must be designed from scratch and that effort and time should be invested in the development of the right strategy. Our key priorities are original design, polished content, professional photography, compatibility with any and all devices, user-friendliness and speed!

How important is copywriting and translation when building a website?

A website’s content is vital, since it’s what will keep visitors engaged after they have formed a first impression. Therefore, it must be appealing, simple and clear and, naturally, easy to read. Visitors must be able to find the information they’re looking for immediately, without having to struggle to understand the texts or their translation.

A website’s content must be appealing, simple and clear and, naturally, easy to read.

Could you share any tips for individuals and companies that are considering creating a website or revamping their existing one? What should they be mindful of?

We would recommend them to start by performing good market research. After they identify a few teams that they consider suitable for their project, they should examine their portfolios carefully. They could check if the portfolio includes projects similar to theirs or projects of other companies in the same sector. This way, they can be sure that the team they’re considering has the necessary know-how to successfully design and build their website. It is also essential to agree with the team’s approach and philosophy, in order to avoid potential surprises…

How about tips or ideas regarding a company’s or individual’s online presence as a whole? How important is it for finding clients or building a reputation and how difficult is it to manage?

A company’s online presence must be consistent and tailor-made in order to create a professional impression, to beat the competition, to improve the company’s visibility and, ultimately, attract new clients. Therefore, our general advice is to assign the management of your online presence to specialists experienced in this field, who will be able to suggest the right solutions and to manage your online presence in a professional manner.