Συνέντευξη του μήνα – Κωνσταντίνα Παπυράκη
(φιλόλογος, καθηγήτρια ελληνικής γλώσσας) 

(Please scroll down to read the interview in English.)

Μίλησέ μας λίγο για σένα. Πώς βρέθηκες να ασχολείσαι με την ελληνομάθεια;

Ονομάζομαι Κωνσταντίνα Εμμ. Παπυράκη. Κατάγομαι από το Ηράκλειο Κρήτης όπου διαμένω και μόνιμα. Αποφοίτησα από τη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών το 2008 καθώς σπούδασα Ελληνική Φιλολογία με ειδίκευση στη Μεσαιωνική και Νεοελληνική Φιλολογία. Παράλληλα με τα μαθήματα μέσης εκπαίδευσης ασχολούμαι και με την παράδοση μαθημάτων Ελληνομάθειας σε αλλόγλωσσους. Πρόκειται για μια εξαιρετικά μοναδική εμπειρία καθώς το να διδάσκεις από μηδενικό-πρωταρχικό επίπεδο την Ελληνική σε άτομα με διαφορετική μητρική γλώσσα αποτελεί μεγάλη πρόκληση. 

Ποια είναι η διαδικασία απόκτησης πιστοποίησης ελληνομάθειας (προϋποθέσεις, εξετάσεις, κ.λπ.) και ποιος τη διοργανώνει;

Έχω την χαρά να συμμετέχω κάθε χρόνο από το 2009 ως εξετάστρια-αξιολογήτρια στα προφορικά που διενεργεί το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας που είναι ο επίσημος φορέας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων Πολιτισμού και Αθλητισμού για την πιστοποίηση επάρκειας της Ελληνομάθειας, το οποίο θεσμοθετήθηκε το Νοέμβριο του 1998. Σχετικές εξετάσεις διοργανώθηκαν για πρώτη φορά το 1999. Τα επίπεδα για τα οποία χορηγείται πιστοποιητικό στους επιτυχόντες στις σχετικές εξετάσεις είναι έξι (Α1-Α2-Β1-Β2-Γ1-Γ2). Συνήθως οι εξετάσεις διενεργούνται δύο φορές το χρόνο (Οκτώβρη-Μάιο) στα αντίστοιχα εξεταστικά κέντρα. Προσωπικά έχω συνεργασία με το επίσημα αναγνωρισμένο εξεταστικό κέντρο ανατολικής Κρήτης “Γαληνάκη-Μπαρνιά” με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης από το 2009 μέχρι και σήμερα. 

Πρακτικά, γιατί να αποκτήσει κάποιος πιστοποιητικό ελληνομάθειας;

Το πιστοποιητικό επάρκειας ελληνομάθειας χρειάζεται:

  • για επαγγελματικούς σκοπούς, καθώς αποδεικνύει το επίπεδο της επάρκειας της ελληνομάθειας του κατόχου του στην αγορά εργασίας και θεωρείται προϋπόθεση για την εξάσκηση διάφορων επαγγελμάτων στην Ελλάδα. Για παράδειγμα  στο π.δ. 38/2010 που συνιστά ενσωμάτωση της Οδηγίας 2005/36/ΕΚ και συγκεκριμένα στο άρθρο 52 (Άρθρο 53 της Οδηγίας) αναφέρεται πως οι γλωσσικές γνώσεις στην ελληνική γλώσσα είναι απαραίτητες για την άδεια άσκησης επαγγέλματος βάσει της αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων των δικαιούχων. Κάθε δικαιούχος αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων για την άσκηση επαγγέλματος στη χώρα μας θα πρέπει να πιστοποιεί, σύμφωνα με το επάγγελμα που θέλει να ασκήσει, την απαραίτητη ελληνομάθεια.Το επίπεδο ελληνομάθειας που απαιτείται ορίζεται από τον εκάστοτε αρμόδιο φορέα και αναμένονται πληροφορίες σχετικά με τις ακριβείς προβλέψεις.
  • για τις σπουδές, καθώς δίνει τη δυνατότητα σε αλλογενείς/αλλοδαπούς που είναι κάτοχοι πιστοποιητικού Β2 επιπέδου να εγγραφούν σε ελληνικό ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα (σύμφωνα με την υπουργική απόφαση Φ152/Β6/1504/30-5-2001-ΦΕΚ 659Τ. Β΄). Όποιος/α επιθυμεί να φοιτήσει σε ελληνικό και ελληνόφωνο εκπαιδευτικό ίδρυμα ανώτερης ή ανώτατης εκπαίδευσης πρέπει να έρθει σε επαφή με το φορέα όπου επιθυμεί να σπουδάσει και να πληροφορηθεί για το επίπεδο ελληνομάθειας που απαιτείται για τον κύκλο σπουδών που θέλει να παρακολουθήσει.
  • για το διορισμό στο δημόσιο: το πιστοποιητικό Γ1 (παλαιό Δ) επιπέδου δίνει τη δυνατότητα σε ευρωπαίο πολίτη, κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να αποδείξει την πολύ καλή γνώση και την άνετη χρήση της ελληνικής γλώσσας σε περίπτωση που επιθυμεί να διεκδικήσει θέση στο ελληνικό δημόσιο (σύμφωνα με το άρθρο 4 του Υπαλληλικού Κώδικα (ν.3528/2007) πολίτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που επιτρέπεται να διορίζονται σε θέσεις οι οποίες δεν εμπίπτουν στην εξαίρεση της παρ.4 του άρθρου 39 Συνθ.Ε.Κ., σύμφωνα με τα προβλεπόμενα γι’ αυτούς σε ειδικό νόμο). Επιπλέον, την ελληνομάθειά τους για διορισμό στο δημόσιο χρειάζεται να πιστοποιήσουν αλλοδαποί πολίτες των κρατών, που δεν είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τους οποίους διορισμός επιτρέπεται μόνο στις προβλεπόμενες από ειδικούς νόμους περιπτώσεις, όσοι επιθυμούν να αποκτήσουν την ελληνική ιθαγένεια με πολιτογράφηση και οι αλλοδαποί ομογενείς.
  • σύμφωνα με την Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος υποψήφιων εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για ένταξη στους πίνακες αναπληρωτών και ωρομίσθιων εκπαιδευτικών και στους πίνακες διορισμών σχολ. έτους 2012-2013 (κεφάλαιο Δ΄, παράγραφος 1, εδάφιο γ), από το 2012 και εξής όσοι δεν κατέχουν απολυτήριο ελληνικού εξαταξίου Γυμνασίου ή Λυκείου ή ισότιμου σχολείου οφείλουν να προσκομίζουν πιστοποιητικό για την άριστη γνώση και την άνετη χρήση της ελληνικής γλώσσας το οποίο εάν έχει εκδοθεί από το ΚΕΓ πρέπει να είναι επιπέδου Γ2.
  • για τη χορήγηση της άδειας παραμονής «επί μακρόν διαμένοντος»: το Κ.Ε.Γ. συνεργάζεται με τη Γενική Γραμματεία Δια βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας για την πιστοποίηση της ελληνομάθειας στο επίπεδο Α2 (παλαιό Α). Οι ενδιαφερόμενοι εξετάζονται και στη γνώση στοιχείων της ελληνικής ιστορίας και ελληνικού πολιτισμού. Οι ενδιαφερόμενοι/ες μπορούν να επικοινωνούν με τη Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης για πληρέστερη ενημέρωση. Γενικές πληροφορίες διατίθενται στην ιστοσελίδα της ΓΓ. 

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι διδασκόμενοι κατά την εκμάθηση της ελληνικής; Χρησιμοποιούνται ενδιάμεσες γλώσσες/μετάφραση για τη διευκόλυνσή τους; 

Oι διδασκόμενοι αρχικά αντιμετωπίζουν δυσκολία κατά την εκμάθηση των Ελληνικών λόγω της πολυπλοκότητας της δομής της γραμματικής και του συντακτικού όμως η πληθώρα βιβλιογραφίας που υπάρχει για τις εξετάσεις αυτές διευκολύνει την διαδικασία αυτή. Στην πλειοψηφία των μαθημάτων ως ενδιάμεση γλώσσα συνεννόησης χρησιμοποιούνται τα αγγλικά.

 ************************************************

 Interview of the month – Konstantina Papyraki
 (philologist, Greek language teacher)

 

Tell us a little bit about yourself. How did you first start teaching Modern Greek?

My name is Konstantina Papyraki and I come from Heraklion, Crete, where I still reside at the moment. I graduated from the Athens School of Philosophy in 2008, having studied at the Faculty of Philology, with a specialization in Medieval and Modern Greek Philology. Besides teaching secondary school students, I also teach Modern Greek to foreign speakers. It’s an amazingly unique experience; teaching people with a different mother tongue is a great challenge, especially since they start learning Greek from scratch.

How can one obtain a certificate of proficiency in Greek? What is the procedure (conditions, exams, etc.) and who is responsible for it?

I have had the pleasure to participate every year since 2009 as an examiner and evaluator in the oral exams organised by the Centre for the Greek Language (Greek Language Centre?), which is the official organization of the Ministry of Education, Religious Affairs, Culture and Sports for the certification of attainment in the Greek language (established in November 1998). The first exams to certify attainment in the Greek language took place in 1999. The certificates awarded to those who pass the exams correspond to the following levels: A1-A2-B1-B2-C1-C2. The exams usually take place twice a year (in October and May) at the specified exam centres. Personally, I have been collaborating with the officially recognised eastern Crete exam centre “Galinaki-Barnia”, based in Heraklion, Crete, since 2009. 

Is there any practical reason why one should obtain this certificate for the Greek language?

The certificate of attainment in the Greek language is necessary:

  • for professional purposes, given that it serves as proof of the successful candidate’s level of attainment in Greek for the labor market and it is a requirement for the practice of various professions in Greece. For instance, under P.D. 38/2010, which incorporates Directive 2005/36/EC, and more specifically under article 52 (Article 53 of the Directive), knowledge of Greek is a requirement for individuals wishing to obtain a license to practice a profession based on the recognition of their professional qualifications. Every individual entitled to recognition of his/her professional qualifications in order to practice a profession should certify, depending on the profession he/she wishes to practice, the required knowledge of the Greek language. The latter is specified by the relevant competent authority, while detailed information on the exact provisions is expected to be published soon.
  • for studying, as at Level B2 it allows foreigners to register at a Greek institution of higher education (according to M.D. Φ152/Β6/1504/30-5-2001-Government Gazette 659Τ. Β΄). Any individual who wishes to study at a Greek and Greek speaking institution of higher education should contact the respective institution to get information on the required level of knowledge of Greek for the faculty programme he/she wishes to attend.
  • to work in the public sector: certificate level C1 (formerly D) allows citizens of European Union member states to prove their proficiency and fluency in Greek and thus be employed in a Greek civil service position (according to article 4 of the Civil Service Code, L.3528/2007, on citizens of European Union member states who are allowed to be employed in positions not falling under the exception of par. 4 of Article 39 of the Treaty of European Communities, according to the relevant provisions of a specific law). Moreover, the following individuals are required to certify their knowledge of Greek in order to be able to work in the public sector: foreign citizens of states that are not members of the EU who are allowed to be employed in a Greek civil service position solely in cases provided by specific laws, individuals who wish to get the Greek citizenship through naturalisation, and foreign nationals.
  • according to the Call for expression of interest addressed to candidate teachers of Primary and Secondary education who wish to be included in the lists of temporary and hourly-paid teachers and in the 2012-2013 school year recruitment lists (chapter D, par. 1, subpar. c), from 2012 on, those who do not hold a school leaving certificate (apolytirion) issued by a Greek six-class Secondary School or High School or any equivalent school, should provide a certificate of excellent knowledge and fluent use of the Greek language, which, if issued by the Centre for the Greek Language, should be of C2 level.
  • to obtain the residence permit issued for “long-term residents”: the Centre for the Greek Language collaborates with the General Secretariat for Lifelong Learning of the Ministry of Education for the certification of  attainment in the Greek language Level A2 (formerly Α). The exams also test the knowledge of the interested individuals in the subjects of Greek history and Greek civilisation. Those interested may contact the General Secretariat for Lifelong Learning for more information. For general information please visit their website.  

What are the difficulties learners are faced with while learning Greek? Do you use any intermediate languages/translation techniques to make it easier for them? 

In the beginning, learners find it difficult to learn Greek because of the complexity of the structure of its grammar and syntax. However, there is plenty of literature to prepare them for the exams which is very helpful. Most of the subjects are taught using English as an intermediate language. 

 

This colourful conference, organized by the EU Commission, took place in Brussels on 29 and 30 October and brought together almost 500 translators, interpreters and linguists of all ages and nationalities to discuss and debate the issues that are impacting the sector today. The reigning atmosphere was one of optimism and enthusiasm, which was resonating in the beautiful amphitheatre provided by the Commission for the event in the Charlemagne Building.

The conference kicked off with a lively speech by Joy Ogeh-Hutfield, who underlined the importance of standing out and striving for being the best rather than just staying good or average. The programme continued with a panel discussion on career paths for young professionals. Some of the most important takeaways were the need to specialise in order to stand out and the importance of respecting deadlines and of perseverance in the face of difficulties when taking the first steps into the translation market. This was followed by another panel discussion with presentations of interesting projects in the field, among which the game localization contest Locjam and a project developed by the University of Trieste in collaboration with Google to familiarize translation students with the concept of localization, which yielded surprising results, as a very high number of master-level students were not familiar with the concept at all before entering the programme.

During the second half of the day, the participants could choose between a number of workshops to follow, some targeting young students and professionals while others attracting more seasoned professionals and potential mentors. Just after 6, Jose Castro wrapped up the first day of the conference with a funny overview of some of the most memorable quotes and tweets of the day. None of the attendees will forget Jose’s hilarious urge for translators to get out of their pyjamas and “take a shower”.

The second day started with a presentation by Valeria Aliperta on branding and its importance for building a successful business. She discussed the main aspects that should go into the selection of your company name, the design of your logo and your brand identity.  The audience then split again into groups to take part in workshops on various subjects, among which tools and platforms for the digital age, terminology and revision and the mentoring of young translators.

The conference was concluded with a panel discussion attended by Director-General of Translation Rytis Martikonis on food for thought and what should be the main takeaways of this conference. One of the hottest topics was translation studies and mentoring for young translators; many experienced translators noted the numerous deficiencies of translation studies, which, if not corrected by academic institutions themselves, should be tackled by professionals acting as mentors for their younger colleagues.

Our favourite quote was one by Jose Castro: “Translators must assume their responsibility as cultural actors”. We couldn’t agree more: we translators should never forget the important role we play in the evolution of language. Billions of words are translated every day, entering the public sphere and affecting, to a greater or lesser extent, the way people speak and the way they think about language.

All in all, Translating Europe Forum was a thoroughly enjoyable and well-organised conference. Here’s hoping to an equally interesting and well-attended Translating Europe Forum 2016!

(Please scroll down for the English version of this article).

Σε κάθε επάγγελμα, επιστήμη, δραστηριότητα υπάρχουν κανόνες. Κάποιοι κανόνες είναι γενικά θεσπισμένοι και αποδεκτοί, κάποιοι όχι. Υπάρχουν βέβαια και οι άγραφοι κανόνες ή η εταιρική πολιτική/κουλτούρα, η σχολή σκέψης για την επιστήμη, και άλλα ίσως, αλλά και η προσωπικότητα κάθε ατόμου που υπεισέρχονται στη διαδικασία.

Για να δούμε τι γίνεται με το επάγγελμα και το έργο του μεταφραστή. Τα χαρακτηριστικά μιας μετάφρασης, αυτά που αναγνωρίζονται αμέσως και με βάση τα οποία γίνεται και η αξιολόγησή της, είναι πολλά. Από τη μία πλευρά, είναι η ορθογραφία, η γραμματική και η σύνταξη που μπορούν, γενικά, να προσεγγιστούν με αντικειμενικό τρόπο βάσει των κανόνων που υπάρχουν και συνήθως την τάδε ή τάδε γραμματική κ.λπ. Από την άλλη πλευρά, είναι η ορολογία, οι λεκτικές επιλογές, η έκφραση, το ύφος και η ροή του κειμένου. Εδώ, η εμπειρία έχει δείξει ότι χωράει πολλή υποκειμενικότητα με ακραίο αποτέλεσμα τις εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις μεταφραστή-επιμελητή ή τις εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις μεταφραστή/επιμελητή-πελάτη.

Οι παράγοντες που υπεισέρχονται στην αξιολόγηση μιας μετάφρασης είναι πολλοί, κυρίως όμως προκύπτουν από ζητήματα προτίμησης ορολογίας και ύφους. Κάθε πελάτης μπορεί να έχει στο μυαλό του συγκεκριμένους όρους ή συγκεκριμένο ύφος που θέλει για το κείμενό του, γεγονός που ο/η μεταφραστής/τρια δεν είναι σε θέση να γνωρίζει αν δεν του/της το έχουν πει (π.χ. customer care αντί για customer service θέλει η τάδε εταιρεία). Αυτό μπορεί να έχει να κάνει και με το στόχο του κειμένου και το κοινό στο οποίο απευθύνεται . Στις περισσότερες περιπτώσεις, πρόκειται ή για υλικό που αφορά την εταιρική οργάνωση ή τα προϊόντα/τις υπηρεσίες μιας εταιρείας. Σ’ αυτή την περίπτωση βοηθά πολύ να παρασχεθεί από τον πελάτη ένα γλωσσάρι ή υλικό αναφοράς, παλιά έντυπα ή/και η ιστοσελίδα της εταιρείας, ώστε να τηρηθεί η ήδη υπάρχουσα ορολογία, καθώς και να δοθούν οδηγίες για το ύφος, το στόχο, το αναγνωστικό κοινό, την εταιρική φιλοσοφία και γενικά το περιεχόμενο του έργου. Έτσι, το πρόβλημα μπορεί να αποφευχθεί. Ομοίως και στην περίπτωση που ζητούνται γλώσσες όπως τα αγγλικά, όπου μπορεί κανείς να χρειάζεται αγγλικά Βρετανίας ή αγγλικά ΗΠΑ. Αυτά είναι κάποια από τα πράγματα που πρέπει να διευκρινίζονται εξαρχής.

Ενίοτε, ο πελάτης δεν έχει σκεφτεί αυτές και άλλες σημαντικές παραμέτρους ή δεν γνωρίζει ότι δεν υπάρχει κατά λέξη μετάφραση ή κρίνει μια μετάφραση με βάσει τις δικές του γνώσεις ή την αντίληψη για τις γνώσεις του όσον αφορά μια γλώσσα (κυρίως τα αγγλικά). Εδώ υπάρχει πρόβλημα και μάλιστα δυσεπίλυτο. Χρειάζεται συζήτηση, ανάλυση, επεξήγηση. Αυτό το πρόβλημα προκύπτει συχνότερα σε περιπτώσεις όπου απαιτείται ελεύθερη ή δημιουργική μετάφραση (κείμενα διαφημιστικά, μάρκετινγκ, κ.λπ.), οπότε οι επιλογές έκφρασης και οι δυνατότητες ύφους είναι άπειρες. Το προσωπικό ύφους του/της μεταφραστή/τριας διαμορφώνει επίσης τη μετάφραση και είναι δύσκολο πολλές φορές να ανταποκριθεί στις συγκεκριμένες –λογικές και παράλογες, σωστές και λάθος- προσδοκίες του πελάτη. Τυχαίνει μάλιστα να έχει ολοκληρωθεί το έργο και να γίνονται συζητήσεις επί συζητήσεων και διαπραγματεύσεις και τεκμηριώσεις για τις ορθές/δόκιμες/ αποτελεσματικές μεταφραστικές αποδόσεις. Τυχαίνει, τέλος, σπανιότερα, οι συμβάσεις ανάθεσης έργου να περιλαμβάνουν στους όρους τους ζητήματα απόδοσης, ύφους κ.λπ. προσπαθώντας να προλάβουν τέτοιες διαφωνίες ή «λάθη».

Για τα «υποκειμενικά» ζητήματα, ύφους, κυρίως, το μόνο που μπορεί να κάνει κανείς είναι να συζητά διεξοδικά με τον πελάτη πριν την έναρξη του έργου για να αντιληφθεί το στόχο, το κοινό του κειμένου, τη φιλοσοφία της εταιρείας, το σκεπτικό του πελάτη, και να ζητά ταυτόχρονα υλικό αναφοράς, γλωσσάρια, κ.λπ. Δυστυχώς, η εμπιστοσύνη στον/στην επαγγελματία μεταφραστή/τρια είναι κάτι που φαίνεται πως θέλει δρόμο ακόμα για να κατακτηθεί. Στο μεταξύ, μια από τις προτεραιότητες των επαγγελματιών μεταφραστών πρέπει να είναι η «εκπαίδευση» των πελατών σχετικά με την επιστήμη και την πρακτική της μετάφρασης.

**************************************************

Translation: how subjective can it get?

Every profession, science and activity has its own set of rules. Some rules are broadly established and widely accepted, while others aren’t. There are also unwritten rules, corporate policies/cultures, schools of thought when it comes to science, and probably many other types of rules, as well as each individual’s personality, which play a role in the process.

Let’s see what happens in the case of translators and their work. A translation consists of many obvious elements that can be used to evaluate it. On the one hand, we have elements such as spelling, grammar and syntax which can generally be assessed objectively based on established rules and this or that grammar etc. On the other hand, there are elements like terminology, vocabulary, register, style and flow. Experience has shown that this second category is subject to a great deal of subjectivity, often leading to diametrically opposed views between the translator and the reviser or the translator/reviser and the client.

There are several factors that weigh into the evaluation of a translation, most of which have to do with terminology and style preferences. Each client may have specific terms or a specific style in mind for his/her text, but the translator has no way of knowing those preferences if he/she has not been given any instructions (e.g a company may prefer the term customer care to customer service). This may also have to do with the text’s purpose and target audience. In most cases, corporate texts relate to a company’s organisation or its products/services. In this case, it can be very helpful if the client provides a glossary or reference material, past documents and/or the company website, which will enable the translator to follow the existing terminology, as well as instructions on the text’s style, purpose, target audience, the company’s corporate culture and the project in general.  This can help prevent problems. Another issue has to do with language variants, such as British or American English. These are some of the issues that should always be clarified from the start.

Often times, the client has not considered these parameters or does not know that translation cannot and should not be literal or judges a translation based on his/her own knowledge or perception of how it should be (this is mostly true for English translations in Greece). This problem is hard to solve and requires discussion, analysis and detailed explanation. It often occurs in cases of free translation or transcreation (used for the translation of marketing and advertising texts, among others), where there are practically unlimited choices of words and styles. Furthermore, the translator’s personal style seeps into the translation and often it is difficult for translators to meet the client’s specific —whether reasonable or unreasonable, right or wrong— expectations. As a result, sometimes the end of the project is followed by a series of discussions, negotiations and attempts to prove which are the right/acceptable/effective translation choices. Finally, some project contracts contain clauses on vocabulary, style, etc, in an attempt to prevent such disagreements or “mistakes”.

When it comes to subjective issues, which have to do mostly with style, what translators can do is have a thorough discussion with their clients before they start translating in order to understand the purpose, the target audience, the corporate culture, the client’s ideas about the project, and request reference material, glossaries etc. Unfortunately, it seems that professional translators are far from achieving widespread trust in their profession. This is why, until we do, one of our priorities as professional translators must be to keep “educating” clients on the science and practice of translation.