Τι δουλειά έχει μια μεταφράστρια σε μια θεατρική ομάδα;
Σκέψεις από την πρώτη εμπειρία συμμετοχής μου σε μια θεατρική ομάδα.

13615071_10153988137704877_6905666774941098732_n

της Ντίνας Τυροβολά

«Ἐν ἀρχῇ ἦν ο λόγος». Ας πούμε ότι λόγω χαρακτήρα/δεξιοτήτων αρχικά, και λόγω επαγγέλματος συνακόλουθα, έχω μια άνεση με το λόγο. Αυτό σημαίνει ότι μου αρέσει να διαβάζω, προσέχω τη σύνταξη, την έκφραση, τα νοήματα και μου είναι εύκολο να μαθαίνω λόγια, εύκολο και ευχάριστο. Ξέρω τι να τονίσω, πώς ν’απευθυνθώ, κ.λπ., κ.λπ. Μπορώ όμως να μιλώ και να κινούμαι ταυτόχρονα; Όχι να κινούμαι όπως να ’ναι, αλλά με νόημα, σε σχέση με αυτά που λέω. Εδώ σε θέλω κάβουρα. Επιπλέον, μπορώ να επινοήσω εικόνες, κινήσεις, συσχετισμούς με τα άλλα σώματα, δηλαδή να συνδέσω λόγο και σώμα και το σώμα μου με άλλα σώματα;

Σε μια ομάδα που δουλεύει με αυτοσχεδιασμούς και προσπαθεί να «αυτοσκηνοθετηθεί», το βάρος πέφτει πολύ στο άτομο και στην ομάδα. Η οδηγία είναι να μην περιγράφω, να μην κάνω παντομίμα, να μην σκέφτομαι, να μην λογοκρίνομαι, να λειτουργώ με βάση το παρόν, να ακολουθώ τη ροή της ομάδας, να αφουγκράζομαι, να μην κάνω πως κάνω κάτι, αλλά να το κάνω, να λειτουργώ τεχνικά, αλλάζοντας επίπεδο, ταχύτητα και ποιότητα στο σώμα και στην κίνησή μου, να μην κάνω κάτι, να γίνομαι αυτό το κάτι. Δεν ξέρω πώς ακούγεται, αλλά για μένα; πανδύσκολο.

Όλα ξεκινούν από το κεφάλι μου, πρέπει να σκέφτομαι τι θα κάνω τώρα, τι θα κάνω μετά, δεν μπορώ να επινοήσω εικόνες και κινήσεις, μόνο λόγο. Αυτή ήταν η πρόκληση για μένα, και το κλειδί; Εφόσον δεν είχα προηγούμενη εμπειρία ή εκπαίδευση: δουλειά, δουλειά, παρατήρηση, τήρηση των οδηγιών, συγκέντρωση, και διάβασμα, μετατροπή του κειμένου και του νοήματος σε κτήμα μου. Άργησα αρκετά να αντιληφθώ τι γίνεται και πως όταν κάνεις κάτι δικό σου, αυτό σου αποκαλύπτεται μόνο του. Διάβασα και συνεργάστηκα, εμπιστεύτηκα τους άλλους, δοκίμασα και απέτυχα πολλές φορές, κουράστηκα πολύ και άλλο τόσο το χάρηκα.

Έκανα κάποιες σκέψεις για τη διασημειωτική μετάφραση και τη μετάφραση γενικά. Είχαμε ένα μάθημα στο πανεπιστήμιο για τη διασημειωτική μετάφραση, τη μετάφραση δηλαδή από ένα σύστημα σημείων σε ένα άλλο. Αυτή πραγματεύεται το ερώτημα: Μπορούμε να μεταφράσουμε ένα λογοτεχνικό κείμενο σε κινηματογραφική ταινία, ένα ποίημα σε γλυπτό, έναν πίνακα από τη ζωγραφική τέχνη στην τέχνη του χορού, ή αντίστροφα;[1]. Αισθάνθηκα λοιπόν ότι μου ζητάται κάτι τέτοιο, να μεταφέρω το λόγο σε κίνηση, σε θέατρο, κάτι πολύ ενδιαφέρον, όσο και δύσκολο, κάτι που μπορώ να πω με βεβαιότητα πλέον, απολύτως δυνατό. Βέβαια, ο λόγος είναι εγγενής στο θέατρο, όμως παραμένει στον τρόπο δουλειάς η διαδικασία του διαβάζω ένα κείμενο και το μεταφέρω στη σκηνή. Έπειτα, πρέπει να πω, ακολουθούν κάποια στάδια πολύ οικεία στη μετάφραση. Χρειάζεται ανάγνωση και κατανόηση, σύνδεση νοημάτων μέσα σε όλο το έργο (κείμενο) και έρευνα επί των πραγματολογικών στοιχείων, ποιο το έργο, το είδος του, η εποχή του τότε και τώρα, ο συγγραφέας, οι ήρωες (πάμε σε λογοτεχνική μετάφραση), πώς ερμηνεύω τα νοήματα, τι ήθελε να πει, πώς το κάνω κατανοητό στο κοινό, πώς χτίζω ρόλους (ήρωες στη λογοτεχνία), πώς το στήνω κομμάτι-κομμάτι και ως σύνολο, πώς δουλεύω τις μεταβάσεις μεταξύ κομματιών. Και ποιος είναι ο ρυθμός του λόγου, της κίνησης και της αναπνοής μέσα σε αυτό το πλαίσιο;

Αυτά βασικά και με διάθεση χιούμορ να ομολογήσω ότι το πιο δύσκολο για μένα ήταν να κάνω τη γυναίκα (Ινδιάνα)! Ωστόσο, με χαρά να πω ότι η διαδικασία με ενέπνευσε να γράψω τον πρόλογο του έργου και να ικανοποιήσω ξανά τη διαστροφή μου με τη γλώσσα. Και τέλος, αν και έπρεπε να είναι πρώτο, να ευχαριστήσω τους φίλους μου από τη θεατρική ομάδα και τη σκηνοθέτιδα-εμψυχώτρια Ντίνα Καφτεράνη για την πολύτιμη βοήθειά τους (υπομονή, ενθάρρυνση, κ.λπ.). Ίσως στο εξής να δοκιμάζω και στη μετάφραση να τροφοδοτήσω το λόγο μου περισσότερο από την κίνηση και από άλλα στοιχεία, ήχους, αισθήσεις…

Υ.Γ. Το έργο ήταν «Ο Τζοάν Παντάν και η ανακάλυψη της Αμερικής» του Ντάριο Φο (που έχει τα ίδια «σύμφωνα» με τη Φαραντούρη-αν δεν το πω, θα σκάσω) και παρουσιάστηκε (τμήμα του, το ολόκληρο αναμένεται) από τη Θεατρική Ομάδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Ξηροκαμπίου.

[1] Πηγή: Γιάννης Λαζαράτος, Umberto Eco: Διασημειωτική μετάφραση και μετάφραση και επιστημολογία, Εκδόσεις Παπαζήση, 2007

***********************************************************

Like a fish out of water
A translator tries her luck at a theatre group

13615071_10153988137704877_6905666774941098732_n

by Dina Tyrovola

“In the beginning was the Word”. Let’s say that due to my personality/skills on the one hand, and my occupation on the other, I’m good with words, meaning that I like reading, I pay attention to syntax, expression and meaning, and for me, learning a text by heart is a piece of cake and a thoroughly enjoyable task. I understand what needs to be accented, how to address people, etc. etc. But, am I capable of speaking and moving at the same time? Not moving in a random way, but for a reason, with reason, in direct link with what I’m saying. And, last but not least, am I capable of inventing images, movements, my body’s relationship to other bodies, i.e. of linking speech and body and my body with other bodies? Houston, we’ve got a problem!

When your theatre group works with improvisation and self-directed acting, everything relies on the individual and the team. Our director offered us the following guidelines: do not describe; do not mime; do not think; do not censor yourselves; act based on what’s happening now; go with the team’s flow; keep your eyes and ears open; do not pretend to do something, do it; act in a technical way, changing the level of your movement, the speed and the qualities of your body and expressions; do not act, be the person/thing. Could it be any harder? I don’t think so.

In my case, everything starts in my mind, I need to think about what I’m doing now, what I’m going to do next, I feel incapable of inventing images and movements, all I can do is work with speech. A real challenge then! What did I do? Since I had no previous experience or training, I worked a lot, then worked some more, I observed, I followed the guidelines, I read a lot, I embraced the text and all its meanings. It took me some time to realise what’s going on and that when you approach something in your own way, it will open up to you. I read and collaborated, I trusted the others, I tried many things and failed many times, I sweated a lot and enjoyed it all the same.

This also got me thinking about intersemiotic translation and translation in general. One of our courses at the University had to do with intersemiotic translation, i.e. the translation of a sign into another system of signs. It deals with the following question: Is it possible to translate a literary text into a movie, a poem into a sculpture, a painting into dancing or vice versa?[1]. Well, I felt that I was asked to do something similar, to translate speech into movement, into theatre, something very interesting and challenging too, something that –I can be pretty sure now- is absolutely possible. Of course, words are an integral part of theatre, but its method is based on the idea of reading a text and then taking it to the stage. What is more, some of the intermediate steps will sound very familiar to translators: reading and understanding the text, linking meanings throughout the play (cf. text), researching facts and information, the genre, the specific play (cf. text), the period when the story is taking place, the background in general, and its relation to the present, the writer, the characters (cf. literary translation), interpreting the notions, the writer’s intentions, making it easy for the audience to understand, shaping the roles (cf. characters in literature), completing each part separately and the whole, working on the transitions between parts. And what about the role of the rhythm, of the speech, of the movement and of breathing in this context?

Well, that’s all I wanted to say and let me add a funny note to this post: of the various small roles I had to play, the hardest one for me was to play the woman (an American Indian one)! Finally, I’m also very proud to have written the introduction to our play, inspired by our common efforts and another source of satisfaction for a language freak. Last, but not least, I would like to thank my friends in the theatre group and our director-animateur Dina Kafterani for their invaluable help (patience, encouragement, and much more). In the future, I may try injecting more movement, sounds, senses and other extratextual elements into my translations…

P.S. The play was “Johan Padan and the Discovery of the Americas” by Dario Fo and it was performed (part of it, the entire play is coming soon) by the Theatre Group of the Cultural Association of Xirokambi, Laconia.

[1] Source: http://www.dflti.ionio.gr/en/node/2614

Artificial-intelligence-elon-musk-hawking

by Marina Spanou

Machine translation is a very popular subject in the language industry, and, perhaps even more importantly, it is attracting increasing interest from the investor and startup world. What is machine translation after all? A friend or a foe? Something out of a science fiction movie or the new technology around the corner? And what does this all mean for professional translators and the translation industry as a whole?

A few months ago I attended the Interpretation and Translation Conference in Hilversum. There were many interesting presentations and discussions on several hot potatoes in the sector. However, in line with the increasing tendency in translation conferences lately, there was a definite emphasis on translation technology and tools. The conference included a “CAT fight” between three different translation tools, presentations by Lilt (which I must admit I really liked) and Matecat, two of the newest translation tools in the market, and a fascinating speech by TAUS founder and tech lover Jaap van der Meer, in which he outlined his forecast about the future of the translation profession (spoiler alert: it’s not looking good for human translators). Even the keynote by FIT’s President included a subtle reference to machine translation and how in his view it will never replace humans.

This emphasis on translation technology and the increasing number of translation and interpreting tools launched by both “dinosaurs” in the sector, such as Google, and new startups such as Lilt, goes to show that machine translation is now hotter than ever. More and more new technology is being developed and the old one –such as Google Translate– is being improved at an astonishing pace. The intentionally provocative title of TAUS’s blog “The future does not need translators” says it all: what will be the role of translators in the future and what should we all do about it?

This question is highly controversial: there are always those who hate technology and vehemently declare it will never, never, NEVER replace humans (but how can one be so sure when Google’s AI recently beat the World Go Champion?) and those who insist we all change professions because human translation will soon be a thing of the past. I must admit I’m somewhere in the middle: I don’t believe we should all engage in a campaign against machine translation and further research in the sector, and even if we did, I don’t think it would work. On the other hand, I do believe that humans will only be completely taken out of the equation once AI is in full swing, and by then so many other jobs and professions will have become obsolete that the loss of translation jobs will be a drop in the ocean.

So what do we do in the meantime? First of all, I think we can all agree that this newly awakened interest in translation technology proves once more that demand for translation services is increasing in our globalised world—at a pace that soon won’t be manageable by human translators. Until we are all replaced by machines and ruled by our AI overlords, I think it’s essential we translators try to keep pace with the developments. This doesn’t mean we have to buy all the CAT tools in the market or that we should start using machine translation in our assignments; we just have to admit that we can’t stop the course of technology, as it’s always moving at a pace faster than we can even get accustomed to. Unless you are one of the lucky ones who only translate novels and poetry from a secluded hut in the countryside, invest in a decent CAT tool and learn it well. And perhaps start thinking about whether you are willing to do post-processing, as this trend is definitely on the rise. If you aren’t, perhaps you should start thinking about what role you’d like to play in the future of the sector. But no need to panic just yet: as demonstrated by plenty of videos and articles around the web, machine translation should still only be used to get the general meaning of a text or phrase. Just like you wouldn’t ask a machine to develop your new marketing campaign or do your heart surgery, you shouldn’t ask Google Translate to do your translations.

Συνέντευξη – Βιολέττα Τσιτσιλιάνη
Μεταφράστρια, συνιδρύτρια του The Language Project

IMG_0166

(Please scroll down to read this interview in English.)

Μίλησέ μας λίγο για τον εαυτό σου και για το υπόβαθρό σου στη μετάφραση.

Σπούδασα μετάφραση στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Το 2009, βγαίνοντας από τη σχολή ασχολήθηκα με τον υποτιτλισμό και παράλληλα άρχισα να κάνω τεχνικές μεταφράσεις. Το 2013 θέλησα να συνεχίσω τις σπουδές μου, και έδωσα εξετάσεις για το ΠΜΣ Πολιτιστικής Διαχείρισης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Πάντα μου άρεσαν όσα είναι γύρω από το επάγγελμα: η προώθηση, το πολιτιστικό πλαίσιο, η οργάνωση του χρόνου και του χώρου. Έτσι, συνδυάζοντας τις ικανότητές μου στα διαχειριστικά με τη γνώση μου για το χώρο της μετάφρασης, θέλησα να θεσπίσω αυτή την πολιτιστική πρωτοβουλία, με σκοπό να δείξω ότι η ενασχόληση με τη γλώσσα είναι διασκεδαστική και ότι μπορεί να συσπειρώσει κόσμο γύρω της, όπως και το θέατρο, ο χορός, η μουσική.

Τι ακριβώς είναι το “The Language Project” και ποιες δράσεις έχουν υλοποιηθεί στο πλαίσιό του μέχρι στιγμής; 

Για την ομάδα του The Language Project η γλώσσα δεν είναι το μέσο για να πετύχουμε κάτι, αλλά ο στόχος. Είναι μια πολιτιστική πρωτοβουλία, ένας ζωντανός οργανισμός, μια ομάδα με ένα σκοπό: να δημιουργήσει έναν κόμβο δικτύωσης και να δώσει βήμα έκφρασης σε όσους αγαπούν τις γλώσσες. Επιδιώκοντας να φέρουμε στο προσκήνιο τη γλώσσα και τους ανθρώπους που κρύβονται πίσω από τις λέξεις, ενθαρρύνουμε τους νέους και τους μεγαλύτερους να εξοικειωθούν με μια νέα γλώσσα, να ενημερωθούν για τα γλωσσικά επαγγέλματα, να δουν τη μετάφραση αλλιώς, σαν συν-δημιουργία, σαν παιχνίδι.

Το The Language Project είναι ένα ταξιδιάρικο project -όπως και η ομάδα του- και για αυτό μας αρέσει να αναφερόμαστε στις δράσεις μας γεωγραφικά και όχι χρονικά. Στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε ένα σεμινάριο πρόκληση για εμάς Cooperative Translation Workshop «Εισαγωγής στα γερμανικά με εργαλείο τη μετάφραση», καθώς δοκιμάσαμε να χρησιμοποιήσουμε τη συνεργατική μετάφραση ως εργαλείο εκμάθησης. To GoetheInstitut Athen μας στήριξε σε αυτή την προσπάθεια παραχωρώντας μας την υπέροχη βιβλιοθήκη του για την διεξαγωγή του σεμιναρίου. Στη Θεσσαλονίκη, διοργανώσαμε τρείς δράσεις στα πλαίσια της 13ης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης με την υποστήριξη της ΠΕΕΜΠΙΠ, του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, του Goethe-Institut Thessaloniki και του Institut français de Thessalonique: Στο «The Transparent Translator» η μεταφράστρια Ιωάννα Μπατή έδωσε την ευκαιρία στο κοινό να ζήσει τη μεταφραστική εμπειρία ως δημιουργία της στιγμής και ως ανοιχτή συζήτηση. Στο «Translation Slam» οι υπέροχες μεταφράστριες Χριστίνα Παπαντώνη και Δέσποινα Λάμπρου, με συντονιστή τον Τάσο Ιωαννίδη, διασταύρωσαν τα ξίφη τους στο μεταφραστικό πεδίο μάχης και τελικά κέρδισε η αγάπη μας για τη μετάφραση! Επιπλέον, συμμετείχα σε μια ανοιχτή συζήτηση με θέμα «Λογοτεχνική Μετάφραση και Πολιτιστική Διαχείριση» με συνομιλητές τον Daniel Hahn, συγγραφέα, μεταφραστή και –King of Slams– και την Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη.

Στην Κέρκυρα διοργανώθηκε το εργαστήριο Υποτιτλισμού με την υποστήριξη του Ιονίου Πανεπιστήμιου. Στη συνέχεια οι ταινίες που υποτιτλίστηκαν από τις ομάδες του εργαστηρίου προβλήθηκαν στο πλαίσιο του 10ου Φεστιβάλ Οπτικοακουστικών Τεχνών, ενώ στο πλαίσιο του ίδιου φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε και η πιο πρόσφατη δράση μας, το «Σεμινάριο Μετάφρασης Κόμικ». Το Σάββατο 28/5, στην Γιορτή Πολυγλωσσίας, παρουσιάστηκε το συμμετοχικό βίντεο ευαισθητοποίησης για την πολυγλωσσία, στο οποίο 15 άνθρωποι μιλούν διαφορετικές γλώσσες και εξιστορούν την εμπειρία τους και την αγάπη τους για τις γλώσσες (https://www.youtube.com/watch?v=MM6Zlr_x-zM).

Πώς προέκυψε η ιδέα για το project και πώς ξεκίνησε η συνεργασία σας με τους υπόλοιπους φορείς που συμμετέχουν, αλλά και με τους χορηγούς που το χρηματοδοτούν;

Το The Language Project αποτελείται από μια παρέα φίλων και παλιών συμφοιτητών, και πλέον εργαζόμενων σε γλωσσικά επαγγέλματα, από διάφορες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού. Αθήνα, Κέρκυρα, Ελευσίνα, Θεσσαλονίκη, Πτολεμαΐδα, Βαρκελώνη, Μάλαγα. Έτσι το project μας είναι νομάς. Ταξιδεύει μαζί μας. Μάλιστα, είχε ταξιδέψει πριν καν γεννηθεί. Η ιδέα γεννήθηκε στην Τήνο, εξελίχθηκε στην Αθήνα, επιλέχθηκε από το πρόγραμμαstART Create Cultural Change”, πήρε εφόδια και έκανε συνεργάτες στη Γερμανία κι επέστρεψε στην Ελλάδα για να υλοποιηθεί. Επόμενος σταθμός μας είναι η Δανία και η Νορβηγία, όπου θα παρουσιάσουμε τα αποτελέσματα των δράσεων μας σε δύο διεθνή συνέδρια.

Επιλέχτηκε μεταξύ 200 περίπου προτάσεων για να χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα stARTCreate Cultural Change του Ιδρύματος Robert Bosch, το οποίο υλοποιείται σε συνεργασία με το Goethe-Institut και τη Bundesvereinigung Soziokultureller Zentren e.V. (Ομοσπονδιακή Ένωση Κοινωνικοπολιτιστικών Κέντρων Γερμανίας). Πιο συγκεκριμένα, πέρσι τον Ιούλιο έγινε ένα ανοιχτό κάλεσμα από το Goethe Institut Θεσσαλονίκης. Το κάλεσμα αφορούσε την ιδέα, περιγραφή και οργάνωση μιας κοινωνικής πρωτοβουλίας μέσω του πολιτισμού, η οποία θα υλοποιούταν στην Ελλάδα.

Τον Σεπτέμβριο, μαζί με άλλους 29 Έλληνες, μετέβηκα στη Γερμανία για job shadowing και εκπαίδευση σε θέματα διαχείρισης του πολιτισμού. Έπειτα, από τα 30 επιλέχτηκαν 12 projects, τα οποία έλαβαν χρηματική αλλά και επαγγελματική υποστήριξη, προκειμένου να υλοποιηθούν μέχρι τον Μάιο του 2016. Προσωπικά, πιστεύω ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα ήταν εμπειρία ζωής και προτείνω ανεπιφύλακτα σε όποιον έχει μεράκι για τον πολιτισμό, θέλει να δει να γίνεται μια αλλαγή στον τόπο και έχει γερά νεύρα, υπομονή (!) και ικανότητες διαχείρισης, να το τολμήσει!

Ο κόσμος αρχίζει και μαθαίνει ότι άλλο είναι διερμηνέας, κι άλλο μεταφραστής. Ότι άλλο η μηχανική μετάφραση, κι άλλο ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Ότι το επάγγελμά μας σπουδάζεται και δεν είναι απλά μια part time εργασία για όσους γνωρίζουν μια ξένη γλώσσα και θέλουν να συμπληρώσουν εισόδημα.

Πώς βλέπεις το μέλλον του project και ποια είναι τα σημαντικότερα κληροδοτήματά του;

Το project θα συνεχιστεί προσθέτοντας νέες δράσεις και καινούριες περιοχές στο πλάνο μας. Αυτές τις μέρες κάνουμε απανωτά skype calls για να καταλήξουμε και να θέσουμε τους στόχους μας. Με τους κατάλληλους συνεργάτες και όρεξη, όλα γίνονται!

Πιστεύω ότι το πιο σημαντικό κληροδότημα του project είναι ότι δείχνει μια άλλη πλευρά της γλώσσας. Η γλώσσα δεν είναι βαρετή, είναι ζωντανή και, το κυριότερο, μπορεί να συσπειρώσει και να δημιουργήσει νέους δεσμούς. Μέσω της ενασχόλησής μας με τη γλώσσα πετυχαίνουμε να φέρουμε πολιτιστική αλλά και κοινωνική αλλαγή. Με τους περισσότερους συμμετέχοντες έχουμε κρατήσει επαφές, γίναμε φίλοι, ανταλλάξαμε ιδέες. Επίσης σημαντική είναι κι η αναγνώριση που λαμβάνει το επάγγελμα. Ο κόσμος αρχίζει και μαθαίνει ότι άλλο είναι διερμηνέας, κι άλλο μεταφραστής. Ότι άλλο η μηχανική μετάφραση, κι άλλο ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Ότι το επάγγελμά μας σπουδάζεται και δεν είναι απλά μια part time εργασία για όσους γνωρίζουν μια ξένη γλώσσα και θέλουν να συμπληρώσουν εισόδημα. 

Πιστεύεις ότι η αντίληψη του κοινού για τη μετάφραση και τους μεταφραστές έχει βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια και πώς πιστεύεις ότι μπορούν να συνεισφέρουν τέτοιου είδους πρωτοβουλίες σε αυτό;

Η βασική ιδέα όταν ξεκινήσαμε, ήταν να κάνουμε το μεταφραστή πιο εξωστρεφή και το επάγγελμα ανοιχτό στον κόσμο. Οι μεταφραστές είναι οι άνθρωποι πίσω από τις οθόνες, και σπάνια τους δίδονται ευκαιρίες να μιλήσουν για τη δουλειά τους. Σε μια πρόσφατη συζήτηση στην Έκθεση Θεσσαλονίκης με τον King of Slams Daniel Hahn, συζητήσαμε για το επάγγελμα του μεταφραστή και το άνοιγμα προς τα έξω. Ξεκίνησε λέγοντάς μας, ότι άλλο το να είσαι μεταφραστής και άλλο να μεταφράζεις. Όταν είμαστε απομονωμένοι κυνηγώντας ένα deadline, μεταφράζουμε. Όταν όμως κινούμαστε στην αγορά εργασίας, είμαστε ανοιχτοί, μιλάμε για την δουλειά μας και τον τρόπο που δουλεύουμε. Για παράδειγμα με τη συμμετοχή μας σε εκθέσεις, την αρθρογραφία, τη διδασκαλία, και με καινοτόμες ιδέες για την προώθηση του επαγγέλματος, όπως τα Translation Slams. Μια καλή αρχή έγινε με την 13η ΔΕΒΘ, τον περασμένο μήνα. Για πρώτη φορά υπήρξε περίπτερο αφιερωμένο στη μετάφραση, σε συνεργασία της ΠΕΕΜΠΙΠ, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού.

Με ποιον τρόπο μπορεί να συμμετάσχει κανείς στο Language project;

Ο οποιοδήποτε μπορεί να έρθει σε επαφή μαζί μας έχοντας μια καινούρια ιδέα. Να το δουλέψουμε μαζί ως ομάδα, και να δημιουργήσουμε μια δράση! Επίσης, μπορεί να δηλώσει συμμετοχή στα open call μας στις προσεχείς εκδηλώσεις και, φυσικά, να συνεισφέρει στην online blogging platform μας, το FoodForYourFridayThoughts. Κάθε Παρασκευή δίνουμε βήμα σε όποιον το επιθυμεί να γράψει σε όποια γλώσσα τον εκφράζει για ένα θέμα που αφορά στη γλώσσα, την επικοινωνία, τη λογοτεχνία, την εκμάθηση ή οτιδήποτε άλλο επιθυμεί (http://thelanguageproject.eu/blog/). Τέλος, με χαρά μας εντάσσουμε όποιον το επιθυμεί στο δίκτυο μας. Ένα δίκτυο ανθρώπων που ενδιαφέρονται για τη γλώσσα σε κάθε της μορφή, φιλοξενώντας ένα προσωπικό του προφίλ, με σύντομο βιογραφικό, link επικοινωνίας και φωτογραφία του. Και επειδή μας αρέσουν τα social media, μπορεί πάντα κάποιος εφόσον το επιθυμεί να μας βρει άμεσα σε facebook page, twitter, instagram ή να γραφτεί στο newsletter μας για να μαθαίνει όλα μας τα νέα εύκολα κι απλά!

***********************************************************

Interview – Violetta Tsitsiliani
Translator, co-founder of the Language Project

IMG_0166

Tell us about yourself and your background in translation.

I studied translation at the Ionian University. In 2009, after completing my studies, I got into subtitling and started doing technical translations. A few years later, in 2013, I felt the need to continue my studies and applied for the MA in Cultural Management offered by Panteion University. I’ve always enjoyed the various elements surrounding the profession: promotion, the cultural context, time and space management. Therefore, I decided to combine my management skills with my knowledge on translation and to launch this cultural initiative, aiming to prove that working with language is fun and has the potential to attract people, just like theatre, dance or music.

What exactly is “The Language Project” and what type of activities have been implemented so far? 

For the Language Project team, language is not a means to a goal, but rather the goal itself. The Language Project is a cultural initiative, a living organism, a team with a purpose: to create a networking hub and provide a platform where language lovers can express themselves freely. Aiming to bring language and the people behind the words to the spotlight, we encourage everyone, both young and old, to learn a new language, to gain an understanding of the language industry and to see translation in a new light: as a process of co-creation and a game.

The Language Project is a globetrotter, and so are we; that’s why we prefer to place our activities in a geographical, rather than a chronological context. In Athens, we organised a seminar that proved to be a great challenge for our team: during our Cooperative Translation Workshop (“Introduction to German through translation”), we used cooperative translation as a tool for learning. Goethe-Institut Athen supported our initiative by granting us the use of its gorgeous library for the seminar. In Thessaloniki, we organised three sessions during the 13th Thessaloniki International Book Fair, under the auspices of PEEMPIP, the Hellenic Foundation for Culture, the Goethe-Institut Thessaloniki and the Institut français de Thessalonique: in “The Transparent Translator” with translator Ioanna Bati, the audience had the opportunity to experience translation as a process of momentary creation and as an open discussion; in the “Translation Slam”, moderated by Tasos Ioannidis, translators Christina Papantoni and Despoina Lamprou drew their intellectual “swords” in the translation battle field and ultimately our love for translation prevailed! Finally, I took part in an open discussion with author and translator Daniel Hahn, aka the King of Slams, and Kleopatra Elaiotriviari on “Literary translation and cultural management”. In Corfu, we organised a Subtitling workshop with the support of the Ionian University. The films that were subtitled during the workshop were screened during the 10th Audiovisual Arts Festival, which also hosted our most recent project, the “Comics Translation Seminar”. On Saturday 28 May, in the context of the Festival of Multilingualism, we presented our collaborative video that raises awareness for multilingualism, in which 15 people talk about their experience and love for languages in 15 different languages (https://www.youtube.com/watch?v=MM6Zlr_x-zM).

How did you come up with the idea for the Language Project and how did you begin your collaboration with other actors and with your sponsors?

The Language Project is basically a group of friends and former classmates, who nowadays work in the language industry, in various cities in and outside of Greece: Athens, Corfu, Elefsina, Thessaloniki, Ptolemaida, Barcelona, Malaga. As you can see, our project is nomadic; it travels with us. Actually, it started travelling even before it was born. The idea was born in Tinos, grew up in Athens, got selected for thestART – Create Cultural Change” programme, obtained supplies and collaborators in Germany and returned to Greece for its launch. Our next stops are Denmark and Norway, where we will present the outcome of our activities at two international conferences.

Our project was selected for funding among approximately 200 proposals under thestART – Create Cultural Change” programme of the Robert Bosch Foundation, which is being implemented in collaboration with Goethe-Institut and Bundesvereinigung Soziokultureller Zentren e.V. (Federal Union of German Sociocultural Centres). More specifically, last July the Goethe Institut of Thessaloniki launched an open call for proposals. Candidates were asked to submit their ideas for a social initiative through culture to be implemented in Greece, along with a description and organisation plan.

In September, I travelled to Germany with 29 other Greeks to undertake job shadowing and training in some aspects of cultural management. The 12 projects that were selected out of the 30 short-listed candidates received financial and professional support to begin implementation by May 2016. I personally believe that this programme was a once in a lifetime experience and I heartily recommend it to anyone who is passionate about culture, is an advocate for change in our country and has nerves of steel, patience (!) and management skills.

People are beginning to understand that interpreters and translators are not the same thing. They are also learning that machine translation cannot substitute the human brain and that our profession is a field of study and not just a part-time job for people who speak a foreign language and are looking to make some extra cash.

 

What lies ahead for the project and what is its key legacy?

The project will go on, adding new activities and regions to its portfolio. Lately we have been skyping non-stop to discuss and set our goals going forward. If you have the right collaborators and the right attitude, anything can happen!

I believe that the key legacy of our project is showcasing a new aspect of language. Language is not boring; its a living organism, which can rally people together and forge new bonds. By working with language, we bring about both cultural and social change. We have stayed in touch with most of the participants, becoming friends and exchanging ideas in the process. Another important aspect is the recognition of our profession. People are beginning to understand that interpreters and translators are not the same thing. They are also learning that machine translation cannot substitute the human brain and that our profession is a field of study and not just a part-time job for people who speak a foreign language and are looking to make some extra cash.

Do you believe that people’s perception of translation and translators has improved over the last years and in what way can initiatives such as yours contribute to this change? 

When we started up, our main goal was to make translators more extroverted and to open up the profession to the world. Translators usually stay behind the scenes and rarely have the chance to talk about their work. In a recent discussion with King of Slams Daniel Hahn during the Thessaloniki International Fair, we talked about the translation profession and the need to open it up to the world. He started by saying that being a translator and translating is not the same thing. When we’re stuck at home struggling to meet a deadline, we’re translating. However, when we enter the job market, we open up, we talk about our work and the way we do it. Some examples of this could be participating in exhibitions, writing articles, teaching, and coming up with innovative ideas to promote our profession, such as Translation Slams. The 13th International Book Fair of Thessaloniki that took place last month was a good start. For the first time in the history of the Fair, there was a special pavilion dedicated to translation, thanks to the combined efforts of PEEMPIP, the Aristotle University, and the Hellenic Foundation for Culture.

How can one participate in the Language Project?

Anyone can contact us with a new idea. We will then work on it together as a team and create a new event! You can also respond to our open calls in future events and contribute to FoodForYourFridayThoughts, our online blogging platform. Every Friday, we invite our readers to write in any language they feel comfortable with on a topic related to language, communication, learning or anything else they wish (http://thelanguageproject.eu/blog/). Finally, we are happy to welcome new members to our network, which brings together people who are interested in language in all its forms. Members can create a personal profile with a short CV, their contact links and a photograph. And since we love social media, you can always find us on our facebook page, twitter, instagram or sign up for our newsletter to receive all our latest news! Simple as that.