Archives: 2012

Posted on by

Let’s face it; most people underestimate the work us translators do. This comes from many different sources throughout our life and is in most cases the result of a general ignorance of translation, its difficulties, and its value.

-Underestimation by friends/acquaintances

When I was studying translation, I often had to respond to offensive remarks from people I knew, ranging from complete ignorance (Are you really studying translation? I had no idea it was an actual programme…I thought that anyone who speaks a foreign language can translate!) to subtle irony (You use a dictionary for assignments? It doesn’t really sound that difficult then…). It was annoying at the time, but it got much more annoying when I started working professionally and had to face similar reactions from potential clients.

-Underestimation by clients

I’m sure you’ve all been there, one way or another. A client sends you a website to translate into a rare language. The website has approximately one trillion subpages and the word count you come up with ends up being 20,000 words. You kindly send them a quote and the reply is “WHAAAAAT? I was expecting something around 150 euro, you are way too expensive” (!!!).

-Underestimation by official bodies

This is not the case in all countries, so I’m only referring to Greece, where this situation is more or less known to all translators. Most people who require a certified translation would go to a lawyer and not even think of looking for a translation company or a freelancer. This is partly because some institutions don’t accept translations bearing a certified translator’s stamp and request a lawyer’s signature. This has devastating consequences for our profession: lawyers often ask for ridiculous prices and then assign the job to a translator (offering about one third of what they are paid) and place their stamp on the translation without even so much as taking a look at it.

I know you feel like getting a bazooka and going after them, but the main problem here is ignorance, and that’s what we should all try to fight against, in our own way. Sure, you can start doubting yourself and end up admitting that you studied the science of nothing or offering a price that is way beneath what you should actually be paid, but you must stop yourself right there and resist the temptation.

What your friends or potential clients don’t know is basically two things:

1. How difficult translation can be.

Take some time to explain to your friends, family members, acquaintances or clients that translation is not just about looking for words in a dictionary and writing them down. If necessary, think of a few words/expressions you’ve had difficulty translating and offer them these situations as examples. Explain how translation is about conveying meaning and not words and restructuring sentences and concepts in a way that makes sense in another language. If they are still having trouble understanding it, tell them to try translating one paragraph to another language; I guarantee they will immediately see what you’re talking about.

2. How time–consuming translation can be.

For some reason, most people seem to think that translators receive the text, put it in a translation machine and it comes out about 5 minutes later. This is the main reason why they don’t understand the prices we offer. If you have the chance, explain that the average translator can translate approximately 2,500-3,500 words per day and therefore their 100,000-word text is going to take a considerable amount of time which should be compensated by a considerable amount of money. Everybody understands that time is money, and when you explain to them the amount of time it would take anyone to finish it they might think again before asking for a lower price.

Of course, you will never manage to convince everybody and there will always be clients asking for the lowest price possible (and often get it for the lowest quality possible). However, the next time you stumble against one of the above reactions do us all a favour and try to explain. Maybe a few minds will be changed in the end.

 

 

 

Posted on by

Την Τετάρτη 17 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο του εορτασμού της Ευρωπαϊκής Ημέρας Γλωσσών, πραγματοποιήθηκε η ημερίδα για το επάγγελμα του μεταφραστή. Η ημερίδα κάλυψε διάφορους τομείς απασχόλησης των μεταφραστών, όπως τους εκδοτικούς οίκους, την ΕΕ, το ΥΠΕΞ, τα μεταφραστικά γραφεία, το κατ’ οίκον γραφείο, καθώς και την εκπαίδευση των μεταφραστών στον ελληνικό ακαδημαϊκό χώρο και την δυνατότητα εξάσκησής τους μέσω της παραχώρησης εθελοντικών μεταφράσεων. Τέλος, είχαμε κι εμείς τη χαρά να παρουσιάσουμε τη δική μας μεταφραστική πρωτοβουλία, τη σελίδα μας http://yourtranslator.gr/.

Η μετάφραση, που είναι σημαντική τόσο για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (βλ. μετάφραση τροπολογιών) όσο και για τα Γραφεία Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης Europe DIRECT (βλ. σεβασμός γλωσσικής ταυτότητας), συγκεντρώνει αυξημένο ενδιαφέρον στη χώρα μας όπου η ζήτηση μεταφραστικών σπουδών είναι μεγαλύτερη της προσφοράς, γεγονός που έχει οδηγήσει στην αύξηση των ιδιωτικών σχολών που εκπαιδεύουν μεταφραστές. Άλλωστε απαιτείται αναδιαμόρφωση του ακαδημαϊκού τοπίου με την προσθήκη περισσότερων γλωσσών, πιο εξειδικευμένου διδακτικού προσωπικού και νέων ειδών μετάφρασης (βλ. υποτιτλισμός, τοπική προσαρμογή). Μια ευχάριστη είδηση ήρθε από τις εκδοτικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Μετάφραση-Μεταφρασεολογία» (ΕΚΠΑ), καθώς ομαδικές εργασίες φοιτητών εκδόθηκαν και αμείφθηκαν, ενώ βρήκαμε πολύ ενδιαφέρουσα τη θεματολογία και άλλων εργασιών του ίδιου ΜΠ που εξέτασαν πολιτισμικές μεταβλητές στην μεταφραστική πρακτική (ζητήματα φύλου κ.ά.). Η εθελοντική μετάφραση σε ΜΚΟ παρέχει επίσης τη δυνατότητα απόκτησης εμπειρίας για τους ενδιαφερόμενους, με αίσθημα κοινωνικής προσφοράς και χωρίς άγχος.

Οι 3 σύλλογοι μεταφραστών που εκπροσωπήθηκαν και πήραν το λόγο παρουσίασαν το έργο τους και ζητήματα απασχόλησης των μεταφραστών στην Ελλάδα. Η εστίαση στην κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των μεταφραστών βρίσκεται στο επίκεντρο της δράσης της ΠΕΕΜΠΙΠ, ενώ η ΠΕΜ προσπαθεί να χαράξει τη δική της πορεία στο μεταφραστικό χώρο μέσα από την εξέλιξη του ιστορικού της συλλόγου. Ο ΣΜΕΔ, τέλος, ανέδειξε ζητήματα κακών πρακτικών μεταφραστικών γραφείων που διαμορφώνουν συνθήκες εκμετάλλευσης των μεταφραστών (δωρεάν εργασία υπό τύπον πρακτικής, χαμηλές αμοιβές σε έργα ΕΕ, καθυστέρηση καταβολής ή μη καταβολή αμοιβών, κ.ά.) και πρέπει να αντιμετωπιστούν συλλογικά και αποτελεσματικά.

Οι επιστημονικές και λογοτεχνικές εκδόσεις αποτελούν σημαντικό κομμάτι της απασχόλησης των μεταφραστών. Η μείωση των αμοιβών, η ετεροαπασχόληση και αφάνεια των μεταφραστών περιγράφουν την κατάσταση σε ένα χώρο όπου η βιβλιοπαραγωγή αυξάνεται, η αγγλική γλώσσα κυριαρχεί, η ποίηση οδηγείται στην αυτοέκδοση και το αναγνωστικό κοινό μειώνεται. Η διαδικασία έκδοσης, μέσα από τα διάφορα στάδιά της (μετάφραση, επιστημονική επιμέλεια, σελιδοποίηση, γλωσσική επιμέλεια, εκτύπωση και βιβλιοδεσία) περιβάλλεται από την ανάγκη εξισορρόπησης της μη επέμβασης στο πρωτότυπο και της υιοθέτησης ενός σύγχρονου λόγου με τη χρήση των κρατούντων όρων, παραμένει όμως πάντα η μετάφραση σε αυτό το πλαίσιο ένα έργο αναδημιουργίας. Η επιμέλεια στις επιστημονικές εκδόσεις έχει τις ειδικές δυσκολίες της, καθώς ενδιαφέρει η καλή ροή του λόγου και η χρηστικότητα του κειμένου, αλλά απαιτείται επίσης γνώση του ιδιώματος κάθε επιστήμης, ενίοτε οροπλασία και κάποτε συντονισμός ομάδας μεταφραστών που εκπονούν τη μετάφραση. Πολλές φορές ζητείται η γνώμη ειδικών και υπάρχει οδηγός ύφους που τηρείται από τις εκδόσεις.

Από την κριτική της μετάφρασης προκύπτει η ανάγκη εξέτασης του ρόλου όλων των εμπλεκόμενων –από το μεταφραστή μέχρι το κοινό- και απάντησης ερωτημάτων σχετικά με την πρόθεση του συγγραφέα, την α-μεταφρασιμότητα, τη δυσκολία εισόδου στο χώρο των μεταφραστών, την ευκολία εισόδου στο χώρο μη μεταφραστών, καθώς και την αμοιβή των μεταφραστών. Από την άλλη πλευρά, τα τεχνοκριτικά κείμενα αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε επίπεδο ορολογίας, σύνταξης, στίξης, διαχείρισης των ονομάτων, ύφους, επιμέλειας και παραπομπών. Αυτό που είναι θετικό, τέλος, για τη λογοτεχνική μετάφραση είναι η αδυναμία εκπόνησης αυτόματων μεταφράσεων και η είσοδος γλωσσομαθών σε σχέση με το παρελθόν, όπου το έργο ήταν στα χέρια λογίων και συγγραφέων (οι αμοιβές, βέβαια, παραμένουν πρόβλημα).

Περνώντας τώρα στους θεσμικούς πελάτες του μεταφραστή, παρουσιάστηκε η εξωτερική μετάφραση στη ΓΔ Μετάφρασης της Επιτροπής, με το 28% των μεταφράσεων να ανατίθενται εξωτερικά, την πρόταση των εργαλείων http://iate.europa.eu/iatediff/SearchByQueryLoad.do?method=load και http://eur-lex.europa.eu/ και την επεξήγηση της αξιολόγησης της ποιότητας των μεταφράσεων με συγκεκριμένους κωδικούς σφαλμάτων και την παροχή πληροφοριών ανάδρασης στους ενδιαφερόμενους. Για την εξωτερική μετάφραση, που αφορά γραφεία, αλλά και μεμονωμένους μεταφραστές, δείτε και εδώ: http://ec.europa.eu/translation/documents/ guide_contractors_en.pdf και https://webgate.ec.europa.eu/dgt/freelance/help/guide-en.pdf. Εξωτερικοί συνεργάτες είναι επίσης και οι μεταφραστές του ΥΠΕΞ, οι οποίοι είναι διοικητικοί υπάλληλοι και μάλιστα αυτασφαλιζόμενοι. Οι κατηγορίες εγγράφων που χειρίζονται αφορούν γενικά πιστοποιητικά, πιστοποιητικά σχετικά με την εκπαίδευση και φορολογικά έγγραφα, ιατρικά και δύσκολα οικονομικά και τεχνικά κείμενα, νομοθετικά κείμενα και κείμενα διαγωνισμών, ενώ φέρουν ποινική ευθύνη για τη διεκπεραίωσή τους (ακρίβεια, εγκυρότητα, απόρρητο υπηρεσιακών εγγράφων, κ.λπ.). Γενικά, καλύπτεται ευρύ φάσμα γλωσσών, υπάρχει επαναληψιμότητα, απαιτούνται προσωπικά στοιχεία των πελατών (ζήτημα με ονόματα), ενώ  προκύπτουν και ζητήματα σχετικά με τη μορφή των εγγράφων.

Ύστερα ήρθε η σειρά μας! Με λίγο άγχος στην αρχή, αλλά και χαρά για τη συμμετοχή μας στην ημερίδα, μιλήσαμε για τη σελίδα μας, ποιοι είμαστε, τι κάνουμε, πώς γεννήθηκε η ιδέα, τι θετικά αποκομίσαμε, ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσαμε και ποιους στόχους θέτουμε για το μέλλον. Κυρίως τονίζουμε τα θετικά της συνεργασίας μας, την άμεση σχέση με τους πελάτες, χωρίς τη διαμεσολάβηση των γραφείων, τις προκλήσεις επιχειρηματικότητας και ηλεκτρονικού μάρκετινγκ και το χαμηλό κόστος του εγχειρήματος! Προχωράμε πάντα χάρη στην ομάδα μας που ευχαριστούμε θερμά!

Ακολούθησε η παρουσίαση των ιδιαιτεροτήτων του ιδιόκτητου μεταφραστικού γραφείου στην επαρχία, με προκλήσεις που αφορούν τα είδη των εγγράφων, τη διάδοση της νέας επιχείρησης, τη διαμόρφωση των τιμών και την απουσία δυνατοτήτων περαιτέρω κατάρτισης. Μια άλλη άποψη μεταφραστικού γραφείου μίλησε για την ανάγκη συνεννόησης μεταφραστή-εργοδότη για τη φύση της συνεργασίας τους, ενώ τόνισε ότι οι συνθήκες εργασίες των μεταφραστών είναι και θέμα επιλογής τους. Πολλοί μεταφραστές απασχολούνται, ωστόσο, και κατ’ οίκον και εκεί οι συνθήκες εργασίας είναι διαφορετικές, με μειονεκτήματα τη δυσκολία διαχωρισμού εργασιακού και προσωπικού χώρου, τη δυσκολία κατανόησης των εργασιακών αναγκών από το ανθρώπινο περιβάλλον, τη δέσμευση, τελικά, σε αυτό το χώρο, την έλλειψη ωραρίου και το αυξανόμενο κόστος του ελεύθερου επαγγελματία μεταφραστή. Τέλος, αναπτύχθηκε ο νέος τομέας της τοπικής προσαρμογής (αφετηρία ’80) που περιλαμβάνει μετάφραση, μηχανική επεξεργασία, έλεγχο και δοκιμή, αλλά απαιτεί σημαντική προσπάθεια στη δημιουργία και διαχείριση ορολογίας, καθώς και την εκμάθηση πληθώρας εργαλείων και προγραμμάτων.

Συνολικά, θεωρούμε ότι η ημερίδα ήταν πολύ χρήσιμη, καθώς κάλυψε όλες τις πτυχές απασχόλησης των μεταφραστών, σκιαγράφησε τις πραγματικές συνθήκες στο χώρο (θετικά σημεία και προβλήματα) και έθεσε ερωτήματα αφήνοντας περιθώριο για συζητήσεις, με τη συμμετοχή και αλληλεπίδραση όλων των ενδιαφερόμενων μερών. Αν μη τι άλλο όποιος/α θέλει να γίνει μεταφραστής/μεταφράστρια, ξέρει τι θα αντιμετωπίσει!

 

Posted on by

Την πρώτη φορά που πήγα στη Σαντορίνη επισκεπτόμουν φίλους και τις επόμενες φορές … Κινέζους!

Με την πρώτη ματιά μαγεύεσαι από το απόκοσμο τοπίο, από τους μοναδικούς γεωλογικούς σχηματισμούς που δημιουργούν ξεχωριστές εικόνες για τον επισκέπτη. Περπατώντας στα κεντρικά σημεία του νησιού, συναντάς παντού Κινέζους τουρίστες. Θα αναρωτιέστε τι γυρεύουν τόσοι Κινέζοι στην μακρινή Σαντορίνη. Αναμφίβολα, η φήμη του νησιού είναι διεθνούς εμβέλειας και η «βιομηχανία γάμου» που έχει δημιουργηθεί στο νησί είναι τεράστια. Αλλά πώς κατάφερε αυτή η φήμη να φτάσει σε ένα τόσο μακρινό και «εξωτικό» μέρος όπως η Κίνα και μάλιστα να προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες από αυτή τη χώρα;

Η απάντηση είναι περίπλοκη. Παρότι ο γάμος στην Κίνα δεν έχει θρησκευτική βαρύτητα ούτε εμπορική σημασία, τα τελευταία χρόνια, χάρη στους ταχύτατους ρυθμούς ανάπτυξης της χώρας αλλά και στην επικείμενη έλευση της παγκοσμιοποίησης, για πολλά ζευγάρια στην Κίνα ο γάμος και το γαμήλιο ταξίδι σε ένα τόσο πολυδιαφημισμένο μέρος όπως η Σαντορίνη είναι όνειρο ζωής. Έχοντας ανοίξει τις πόρτες της στον έξω κόσμο μόλις στα τέλη της δεκαετίας του ’70, η Κίνα είναι παγιδευμένη σε έναν «αγώνα εκδυτικοποίησης» και πασχίζει να ασπαστεί οτιδήποτε Δυτικό, πολλές φορές και άκριτα. Η πολύπαθη ιστορία της Κίνας και το μέγεθος του πληθυσμού της είχε βυθίσει το λαό της σε μεγάλη φτώχεια. Οι σημερινοί ταχύτατοι ρυθμοί ανάπτυξης έχουν δημιουργήσει μία μεγάλη μεσαία και ανώτερη τάξη οι οποίες βιάζονται να γευτούν τους καρπούς των κόπων τους και να προσφέρουν τα πάντα στη νέα γενιά. Υπάρχει όμως κι άλλη εξήγηση.

Όπως είχε πει και ο Νίκος Καζαντζάκης, «εάν ξύσεις έναν Κινέζο θα βρεις από κάτω έναν Έλληνα και εάν ξύσεις έναν Έλληνα θα βρεις έναν Κινέζο». Πέραν της μακράς ιστορίας των δύο αρχαίων πολιτισμών, οι πολιτισμικές ομοιότητες που έχουμε με τον λαό της Κίνας είναι παρά πολλές. Η Κινεζική κοινωνία είναι αρκετά παραδοσιακή όπως και η Ελληνική (τουλάχιστον πριν από λίγα χρόνια). Οι γυναίκες παντρεύονται σε μικρή ηλικία και ο γάμος είναι ένα πολύ σημαντικό γεγονός όχι μόνο για το ζευγάρι αλλά και για όλη την οικογένεια. Οι Κινέζοι γονείς, όπως και οι Έλληνες γονείς, θέλουν να προσφέρουν τα πάντα στα παιδιά τους και ειδικά μετά από την εφαρμογή της περίφημης «πολιτικής του ενός παιδιού» το 1979 η οποία στόχευε στον έλεγχο του πληθυσμού. Συχνά λοιπόν, το γαμήλιο αυτό ταξίδι στη Σαντορίνη και ο γάμος είναι δώρο των γονιών στο ζευγάρι. Αυτές τις φορές ακολουθούν και εκείνοι το ζευγάρι.

Σημαντικό μέρος αυτού του ταξιδιού αποτελεί η φωτογράφηση του ζευγαριού. Η νύφη φέρνει από την Κίνα πολλά εντυπωσιακά φορέματα με τα οποία σχεδιάζει να ποζάρει στον φωτογραφικό φακό με φόντο την εντυπωσιακή Οία ή τα Φηρά και τις απόκρημνες πλαγιές της μαγευτικής Σαντορίνης. Η φωτογράφηση αυτή γίνεται από επαγγελματίες φωτογράφους και περιλαμβάνει μακιγιάζ και κόμμωση. Η νύφη κάνει συνήθως μεγάλη προετοιμασία στην Κίνα προβάροντας τα διαφορετικά φορέματα αλλά και το μακιγιάζ και την κόμμωση μέχρι να βρει κάτι που θα την ικανοποιεί εκατό τοις εκατό. Όλο το ταξίδι περιστρέφεται γύρω από αυτή τη φωτογράφηση η οποία συχνά θεωρείται και πιο σημαντική από τον ίδιο το γάμο! Όταν το ζευγάρι επιστρέφει στη χώρα του, δένει τις φωτογραφίες σε ένα πολυτελές φώτο άλμπουμ και το επιδεικνύει με περηφάνια στους φίλους και την οικογένεια. Οι γαμήλιες φωτογραφίες είναι μεγάλη υπόθεση στην Κίνα, είναι σύμβολο κοινωνικής θέσης και πόσο μάλλον αν έχουν φόντο ένα τόσο μακρινό (άρα ακριβό), και πανέμορφο μέρος όπως η Σαντορίνη.

Δυστυχώς πολλές φορές αυτές οι φωτογραφίες γίνονται αυτοσκοπός. Τα ταξιδιωτικά πακέτα περιλαμβάνουν συνήθως κι ένα τουρ του νησιού και πολλές φορές τις υπηρεσίες ενός διερμηνέα-ξεναγού. Με αυτόν τον τρόπο γεφυρώνεται το χάσμα της γλώσσας το οποίο είναι τεράστιο. Ελάχιστοι Κινέζοι μιλάνε Αγγλικά, κι ειδικά εάν πρόκειται για τους γονείς του ζευγαριού, σχεδόν ποτέ. Οι ερωτήσεις τους επικεντρώνονται περισσότερο στο οργανωτικό κομμάτι του ταξιδιού (γάμος, φωτογράφηση) αλλά είναι συχνά και προσωπικές, πάντα με φιλική διάθεση και μία δόση περιέργειας. Άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι παρότι υπάρχουν ομοιότητες ανάμεσα στους δύο λαούς, δεν παύουν να υπάρχουν και τεράστιες διαφορές οι οποίες κάνουν εντύπωση στους Κινέζους ταξιδιώτες, οι οποίοι κάποιες φορές δεν έχουν ταξιδέψει εκτός της χώρας τους πριν από αυτό το ταξίδι.

Δε θα κρύψω ότι μπήκα στη διαδικασία να συγκρίνω τις δικές μου ταξιδιωτικές πρακτικές και του περιβάλλοντός μου με αυτές των Κινέζων ταξιδιωτών που συνάντησα και στην αρχή δυσκολεύτηκα να καταλάβω. Η αλήθεια είναι ότι μετά από πολλά χρόνια φτώχειας, η Κίνα ανήκει πλέον στο σύνολο των σύγχρονων καταναλωτικών κοινωνιών και ίσως χρειάζεται κάποιο χρόνο ώστε να προσαρμοστεί σε αυτή τη νέα τάξη πραγμάτων.