Posted on by

69439258_d6471719f2_c

       Για να αποφύγετε κάτι τέτοιο…

Όταν μιλάμε για μενού και μετάφραση, μιλάμε για επιχειρήσεις εστίασης και τουρισμού. Δηλαδή, για ένα μεγάλο κομμάτι του παραγωγικού δυναμικού της χώρας, της ανάπτυξης και της οικονομίας μας.

Αρχικά, δεν νοείται εστιατόριο, ταβέρνα, μεζεδοπωλείο, καφετέρια και γενικά επιχείρηση που σερβίρει φαγητό, καφέ ή/και ποτό που να μην έχει μενού τουλάχιστον στα αγγλικά. Ο πελάτης θέλει το χρόνο του να περιηγηθεί στο μενού, να δει τις τιμές, τα συστατικά, δεν μπορείτε να στηρίζεστε στην επεξήγηση που θα δώσει ο σερβιτόρος, που έχει να κάνει και χίλια άλλα πράγματα, ειδικά τις ώρες αιχμής.

Έπειτα, για να δούμε λίγα πράγματα για το μενού. Ως προς τα πιάτα, τα συστατικά, τον τρόπο μαγειρέματος και τον τρόπο παρουσίασης, οι επιχειρηματίες, οι σεφ, οι μάγειρες και οι συνεργάτες τους γνωρίζετε πολύ καλά τα στοιχεία αυτά και δεν θα εισέλθουμε σε τομείς που δεν είναι η ειδικότητά μας. Θα σταχυολογήσουμε μόνο και θα αναφέρουμε λίγες πληροφορίες από την πολύ ενδιαφέρουσα ομιλία του κου Δημοσθένη Μπρούσαλη, Σύμβουλου Branding και Επικοινωνίας, στην 1η Έκθεση Εναλλακτικού Τουρισμού στην Καλαμάτα τον Απρίλιο του 2019. Σύμφωνα με τον κο Μπρούσαλη, οι τουρίστες αναζητούν μια αυθεντική εμπειρία και ευχάριστες αναμνήσεις όταν επισκέπτονται τη χώρα μας. Θέλουν να ζήσουν ως ντόπιοι και οι επιλογές τους θα έχουν ως κριτήριο το ντόπιο, το νόστιμο, το ποιοτικό και τίμιο, το βιολογικό, το πρωτότυπο, το εποχιακό, αλλά και το ασφαλές. Αυτά είναι, επομένως, τα χαρακτηριστικά που πρέπει να τονίσετε κι εσείς στα μενού σας.

Αφού λοιπόν έχετε διαμορφώσει το μενού σας με βάση τις γνώσεις και την κρίση σας, αλλά και τις παραπάνω βοηθητικές πληροφορίες που μοιράζονται μαζί μας οι ειδικοί του branding και του μάρκετινγκ, ήρθε η ώρα να μεταφράσετε το μενού σας στην ή στις γλώσσες των πελατών σας. Αρχικά, τα ονόματα των πιάτων πολλές φορές δεν είναι δυνατόν να μεταφραστούν, γιατί αποτελούν στοιχεία της γαστρονομικής μας κουλτούρας και δεν υπάρχουν στις άλλες γλώσσες και κουζίνες. Δεν είναι καλή ιδέα όμως και να τα μεταγράψουμε, δηλαδή να τα γράψουμε όπως ακούγονται, για παράδειγμα να πούμε «horiatiki» ή πάντως όχι αυτό σκέτο. Μπορούμε να κρατήσουμε το «horiatiki» μόνο αν θέλουμε να τους μάθουμε πώς το λέμε εμείς εδώ, αλλά το απαραίτητο στοιχείο είναι η περιγραφή. Τι είναι αυτό, σαλάτα, κρέας, κυρίως, ορεκτικό και βασικά τι περιέχει. Δεν χρειάζεται βέβαια να παραθέσετε ολόκληρη τη συνταγή, όμως καλό είναι να αναφέρετε τα βασικά υλικά της (ανάλογα με το φαγητό). Είναι σημαντικό να τους βοηθήσουμε να καταλάβουν τι τρώνε και να τονίσουμε τον τοπικό/μοναδικό χαρακτήρα του φαγητού και του τρόπου μαγειρέματος. Και όλα αυτά χρησιμοποιώντας σωστά και με ακρίβεια την ξένη γλώσσα, με αναλυτικά, πλην όχι υπερβολικά μακροσκελή κείμενα, λαμβάνοντας υπόψη ότι όσο πιο απλά γράψουμε τόσο πιο σαφή θα είναι όλα.

Περνώντας τώρα σε πιο ειδικά ζητήματα, κατά τη μετάφραση του μενού χρειάζεται προσοχή και σε θέματα ορολογίας: για παράδειγμα, σημαντικό λάθος που βλέπουμε συχνά στα μενού που δεν έχουν μεταφραστεί από επαγγελματίες είναι η κατά λέξη μετάφραση χωρίς αναζήτηση της αντίστοιχης ορολογίας στην ξένη γλώσσα. Κλασικό παράδειγμα είναι η χρήση του «meatballs» ή και απλώς «balls» για τη μετάφραση των πολλών και διαφόρων -κεφτέδων που έχουμε στην κουζίνα μας (κολοκυθοκεφτέδες, ντοματοκεφτέδες, κ.λπ.). Κι όμως, στα αγγλικά πολύ πιο συνηθισμένη λέξη για αυτού του είδους τα εδέσματα είναι το «patties» ή ακόμα και το «cakes» (όπως στα crabcakes). Να, λοιπόν, γιατί χρειάζεται πάντα ένας επαγγελματίας, ο οποίος όχι απλώς γνωρίζει αυτές τις αντιστοιχίες, αλλά και να μη τις γνωρίζει, ξέρει ακριβώς πού και πώς πρέπει να ψάξει για να τις βρει.

Θα πρέπει, τέλος, να λάβουμε υπόψη μας ότι αν έχουμε μόνο αγγλικό μενού, και όχι μενού και σε άλλες γλώσσες που θα μας ζητήσουν, το μενού αυτό θα διαβάσουν Βρετανοί, Αμερικανοί, αλλά και Ιταλοί, Γάλλοι και άλλες εθνικότητες, των οποίων τα αγγλικά δεν είναι βέβαιο ότι θα είναι άριστα.

Δημιουργούνται, έτσι, αρκετοί περιορισμοί στη μετάφραση του μενού, γι’ αυτό το λόγο ένας επαγγελματίας μεταφραστής ή μια επαγγελματίας μεταφράστρια με ειδίκευση στο αντικείμενο (γνώση της γλώσσας, της κουλτούρας και της χρήσης τους στα τρόφιμα/ποτά) και φυσικός/ή ομιλητής/ομιλήτρια της γλώσσας είναι το κατάλληλο άτομο να αναλάβει αυτή τη δουλειά. Το κόστος είναι πολύ μικρό αναλογικά με το όφελος των επιχειρήσεων, που θα δείξουν στον πελάτη ότι τον σέβονται, τον εκτιμούν, τον υπολογίζουν και θέλουν να τον διευκολύνουν στην επιλογή του, εξασφαλίζοντάς του μια αξέχαστη εμπειρία.

Και όχι μόνο αυτό, αλλά μια επιτυχημένη δοκιμή των τοπικών γεύσεων και προϊόντων αποτελεί το διαβατήριο για την αγορά αυτών των προϊόντων στη συνέχεια και ανάπτυξη των εξαγωγών μακροπρόθεσμα. Η τοπική κουζίνα στην υπηρεσία του τουρισμού και της οικονομίας μέσω της μετάφρασης!

Posted on by

correcting-1870721_640

Quality assurance is absolutely essential when working as a professional translator. Naturally, the best method is to have your translation reviewed by another professional. However, even in this case or even when you’re working with agencies that take care of the review themselves, you should make sure that the quality of the work you deliver is as high as possible. Here are some simple ways to avoid mistakes that can hurt your reputation and even cost you clients or collaborators.

  1. Re-read your translation

Although this is generally performed at the end of the translation process, we put it first because of its enormous importance. For seasoned professionals, it’s probably unnecessary to even mention this step, but new translators often underestimate its importance or just skip it because they’re overwhelmed with work. We cannot stress enough how important it is to re-read your work (by the way, you should apply this principle to anything you write, be it an essay, an article or even a two-line email). Re-reading our translations has saved us from embarrassing mistakes and omissions throughout the years, so please please please take the time to do this before you deliver your final translation.

  1. Doubt yourself and research all terms or phrases that you’re not certain about

Research is an integral part of translation. Nobody knows everything, and even if you’re fairly specialized in the subject-matter, you’re bound to find new terms or phrases in the texts you translate. Although it goes without saying that you should research every new term you come across, it’s also important you look into phrases or terms that you think you know but are not 100% certain of. Over-confidence is the culprit here; false friends or expressions that do not mean the first thing that comes to mind when reading them are well-known traps for translators. So, even if you think you know what the original says, when you’re even in a little bit of doubt, just google it or open a dictionary. It can’t hurt.

  1. Use monolingual dictionaries in your source and target language

Not that many years ago, translators used to rely on dictionaries, specialized books and libraries for their work. Today we have the Internet. There are many traps you can fall into when using the internet to translate: websites with low credentials, unreliable web dictionaries or glossaries and machine-translated published material come to mind. It goes without saying that specialized bilingual dictionaries are a valuable tool for professional translators. However, you shouldn’t overlook the importance of using general dictionaries as well. Words have multiple meanings, and you may not know all of them. And even if you’re a native speaker, your first instinct about the correct use of a word or phrase in your target language could be wrong. An added bonus is that dictionaries often include synonyms which can help you come up with the word that’s just right for your sentence.

  1. Ensure terminology consistency

After you have finished your translation, you should always ensure you have used consistent terminology throughout your text. Translating the same term in two or more ways in the target language can create confusion, affect the flow and readability of the text and even lead to accidents or legal uncertainty, depending on the sector. Most CAT tools have features that can help you make sure you used the same translation for the same term; however, even if you’re translating without a CAT tool, make a point of checking for terminology consistency. It goes a long way in ensuring the high quality of your deliverables.

  1. Run a spell-check and verify numbers

This is another aspect of translation that should be self-evident. However, we often come across translations with spelling mistakes or where numbers have been transferred incorrectly from the original. Again, if you’re using a CAT tool —and you should if you’re taking this work seriously— there should be a verification feature that helps you make sure that the numbers coincide. If you’re not using CAT tools, always run a spell-check in the target file and check the numbers one by one. You will be surprised by how many things can escape your attention.

How about you? Are there any other steps you consider vital in quality assurance and what are they? Feel free to share with us in the comments below.

Posted on by

Όλα όσα θα θέλατε να ξέρετε

της Ντίνας Τυροβολά

Αν θέλετε να βγείτε νικητές/τριες από τη μάχη με το γραφειοκρατικό τέρας, όπως η κοπέλα στο βίντεο –δεν πιστεύω να νομίζατε πως μόνο στην Ελλάδα η χαρτούρα είναι τεράστια– διαβάστε και συγκρατήστε τις παρακάτω χρήσιμες πληροφορίες!

Τι είναι: Θα σας ζητήσουν επικυρωμένη, πιστοποιημένη ή επίσημη μετάφραση ή μετάφραση από επίσημο, πιστοποιημένο ή ορκωτό μεταφραστή. Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ορκωτοί μεταφραστές, αλλά επίσημοι μεταφραστές (για την ακρίβεια, κυρίως μεταφράστριες) που παρέχουν επίσημες μεταφράσεις. Αυτό σημαίνει ότι η μετάφραση που θα λάβετε θα περιέχει τα στοιχεία του μεταφραστή/της μεταφράστριας και τη σφραγίδα του/της.

Ποιοι τις παρέχουν: α) Η Μεταφραστική Υπηρεσία του ΥΠΕΞ, β) οι δικηγόροι και γ) οι απόφοιτοι του Ιονίου Πανεπιστημίου, και συγκεκριμένα του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας. Οι τελευταίοι, γεωγραφικά εξαπλωμένοι σε όλη την Ελλάδα, είναι επαγγελματίες με πιστοποιημένη γνώση ξένων γλωσσών και εξειδίκευση στη μετάφραση συγκεκριμένων ειδών κειμένων. Οι σπουδές, η εμπειρία, η κατάρτιση και η συμμετοχή σε επαγγελματικές ενώσεις αποτελούν τα εχέγγυα της ποιότητας της δουλειάς τους.  Είναι σημαντικό και να γίνει σωστή μετάφραση και να γίνει αυτή αποδεκτή από την υπηρεσία στην οποία υποβάλλεται, γι’αυτό προσέξτε πού θα απευθυνθείτε.

Πώς μπορώ να βρω επίσημο μεταφραστή/μεταφράστρια: Για επίσημο/η μεταφραστή/τρια, μπορείτε να κάνετε αναζήτηση με βάση τη γλώσσα, τη γεωγραφική περιοχή και άλλα κριτήρια στην ιστοσελίδα της ΠΕΕΜΠΙΠ (Πανελλήνιας Ένωσης Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου). Μπορείτε να αναζητήσετε και τοπικά αποφοίτους του Ιονίου Πανεπιστημίου που εργάζονται από το σπίτι και διαθέτουν ιστοσελίδα ή διατηρούν γραφείο στην πόλη σας. Βεβαίως, χάρη στο διαδίκτυο, δεν υπάρχουν πλέον γεωγραφικοί περιορισμοί για την εξυπηρέτησή σας.

Τι θα χρειαστώ: Απλό αντίγραφο (φωτοτυπία ή καθαρό σαρωμένο αντίγραφο) του πρωτοτύπου συν κάποια στοιχεία ταυτοποίησης για την σωστή μεταφορά των ονομάτων, σύμφωνα με την ταυτότητα ή το διαβατήριο. Είναι σημαντικό να περαστούν τα στοιχεία σας σωστά, γιατί στο εξής σε αυτά μπορεί να βασιστούν όλα τα υπόλοιπα δημόσια ή εταιρικά έγγραφα που σας αφορούν. Ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να χρειαστείτε και Σφραγίδα της Χάγης (ή Apostille), που λαμβάνετε οι ίδιοι/ες από την Περιφέρεια (διαβάστε εδώ τις χώρες όπου αυτό απαιτείται). Ο/Η μεταφραστής/τρια θα μεταφράσει και τη Σφραγίδα της Χάγης στο έγγραφό σας.

Τι θα λάβω: Θα λάβω τη μετάφραση συρραμμένη με το πρωτότυπο (το αντίγραφο) και πάνω στη μετάφραση θα υπάρχουν τα στοιχεία του μεταφραστή και οι σφραγίδες του. Η μορφή (μορφοποίηση) του αρχείου της μετάφρασης θα είναι ίδια με αυτή του πρωτοτύπου.

Τι θα μου κοστίσει: Η χρέωση είναι συνήθως ανά σελίδα ή ανά έγγραφο και προσδιορίζεται από τους/τις επαγγελματίες μεταφραστές/τριες κατά την κρίση τους.

Πόσος χρόνος θα χρειαστεί: Εξαρτάται από τον αριθμό των εγγράφων/σελίδων. Αν επείγεστε, να είστε έτοιμοι/ες και για υψηλότερη χρέωση.

Ποια έγγραφα περιλαμβάνονται: Μια γενική κατηγοριοποίηση είναι τα προσωπικά και επαγγελματικά έγγραφα και έπειτα η χρήση στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Η Μεταφραστική Υπηρεσία του ΥΠΕΞ έχει κάνει μια πιο ειδική κατηγοριοποίηση εδώ. Πολύ συχνά, ενδεικτικά, είναι τα πιστοποιητικά γέννησης, πτυχία, κ.λπ., ιατρικά έγγραφα, φορολογικά έγγραφα και καταστατικά/πιστοποιητικά Γ.Ε.ΜΗ.

Τι άλλο πρέπει να ξέρω: Είναι σημαντικό να δείτε αν θα χρειαστείτε περισσότερα αντίγραφα μεταφράσεων. Σ’ αυτή την περίπτωση ζητάτε περισσότερα αντίγραφα από τον/την μεταφραστή/τριά σας ή βγάζετε οι ίδιοι/ες αντίγραφα στα ΚΕΠ (μόνο αν η μετάφραση είναι προς τα ελληνικά). Βεβαιωθείτε για την ασφάλεια των προσωπικών σας δεδομένων, απευθυνόμενοι σε επαγγελματίες που εφαρμόζουν Πολιτική Απορρήτου.

  • Και τώρα μπορείτε να παρελάσετε νικηφόρα! Μη διστάσετε να μοιραστείτε αυτό το άρθρο με φίλους και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Γραφτείτε εδώ στο newsletter μας για περισσότερα χρήσιμα άρθρα!
  • Επόμενο άρθρο: «Me-nu και γνώση: Η μετάφραση του μενού μου ως εργαλείο προσέλκυσης και ικανοποίησης πελατών»